«چین جذاب»؛ چرا چین به کانون توجه جهان تبدیل شده؟
در شرایط کنونی جهان، نوع نگاه ها به چین کاملا متحول شده است. یک تحول قابل تامل در گفتمان جهانی درحال رخ دادن است: رسانههای بینالمللی بیشتری چین را با واژه «جذاب و مدرن»(cool) توصیف میکنند. وقتی این واژه که ریشه در فرهنگ و ادبیات جوانان و نسل جوان دارد، به تمدنی پنجهزارساله نسبت داده میشود، حکایت از آن دارد که نگاه جهان به چین بطور بسیار قابل توجه و عمیقی تغییر کرده است.
برای دهها سال، مردم و رسانه های خارجی، عبارت «کارخانه جهان» برای چین استفاده می کردند که اغلب با کارگاههای شلوغ و خطوط مونتاژ کاربردی شناخته می شد. امروز، چین همچنان «کارخانه جهان» است، اما موقعیتی بالاتر و مهمتر در زنجیره صنعتی جهانی به دست آورده و در بسیاری بخشها کاملا پیشتاز است و حتی رهبری روندهای جهانی را بر عهده دارد.
رسانههای خارجی اکنون در گزارشهای خود درباره چین، از عبارتهایی مانند «تعیینکننده مد و جریان فرهنگی»، «چین متفاوت است» و «اعتمادبهنفس واقعی» استفاده میکنند و به جای نشان دادن کارگاههای قدیمی و سنتی چین، تصاویر پهپادها، ربات ها و کارخانههای هوشمند و تمام اتوماتیک را نشان میدهند.
بهتازگی روزنامه صاحبنام آلمانی «دی وِلت»، در گزارشی به «لَبوبو» (عروسک محبوب شرکت چینی پاپ مارت) پرداخت و به بررسی این موضوع پرداخت که این جریان فرهنگی چینی، چگونه تمام اروپا را درنوردیده است. از برندهای و نام های محبوب مثل “تیکتاک” و “شیائو هونگشو” تا “لَبوبو”، از بازی بسیار محبوب و پرطرفدار «افسانه سیاه: ووکونگ» تا فیلم پرفروش «نژا ۲»، فرهنگ مصرفی و بیان هنری چین جذابیت جهانی چشمگیری پیدا کردهاند. همانطور که نشریه آلمانی دی ولت اشاره کرده، استقبال از برندهای چینی و افزایش محبوبیت چین در جهان یک احساس زودگذر نیست: بلکه یک «چین جذابتر» بهتدریج قدرت نرم خود را افزایش میدهد.
برای جوانان خارجی، چین دیگر یک مفهوم صرفا سیاسی و دور از ذهن نیست. چین تبدیل به یک سبک زندگی و یک حالوهوای فرهنگی شده که مُد روز، درخشان و دوستداشتنی به نظر میرسد که نه تنها قابل تحسین، بلکه قابل پیروی است.
ظهور یک «چین جذاب» بهطور طبیعی روایت های قدیمی رسانههای بینالمللی درباه این کشور را کاملا تغییر داده است و امروز، رسانههای غربی مجبور شدهاند برداشتهای یکجانبه گذشته خود درباره چین را بازبینی کنند، در حالی که پایههای روایت جدید را خود چین فراهم میکند.
وقتی روح و حالوهوای فرهنگی یک کشور مورد تحسین، تقلید و مطالعه قرار میگیرد، بدون شک جایگاه آن کشور در نگاه جهانی در حال ارتقاست. چین همچنین به دلیل اعتمادبهنفس و دیدگاه آیندهنگرانهای که در تعامل با جهان دارد، «جذاب» شناخته می شود. امروز و در شرایطی که جریانهای مخالف یکجانبهگرایی و محافظهکاری گاهی جامعه جهانی را درمینوردد، فلسفه چین مبتنی بر بازبودن، پذیرش و همکاری برد-برد، و دنبال کردن چندجانبهگرایی و جامعه بشری با سرنوشت مشترک، به جهانی سرشار از اضطراب و عدم اطمینان، موضوع ها و چیزهای ارزشمند نظیر “ثبات” و “رشد” هدیه می دهد.
وقتی جهان چین را با لحن “جذاب” به عنوان یک ادبیات زیباییشناسانه، همسو با جریان روز و تقریباً دوستانه توصیف کند، این بدان معنی است که توسعه چین از رشد صِرف در مقیاس و سرعت فراتر رفته و وارد مرحله توسعه با کیفیت بالا شده است. این نشان میدهد که چین بیش از پیش مورد تحسین جهان قرار گرفته است.
«جذاب» بودن یعنی با اعتمادبهنفس و خلاق بودن و دارای توانایی برای همدلی با جهان. جهان امروز معقتد است که چین «جذاب» است، یعنی بیش از ۱.۴ میلیارد شهروند چینی در حال تبدیل شدن به مشارکتکنندگان مورد تحسین در شکلدهی به فرآیند تمدنی جهانی هستند.