کارگران ماهر؛ موتور نوآوری و توسعه با کیفیت چین
چین اکنون بیش از ۲۰۰ میلیون کارگر ماهر دارد که تقریباً یک‌هفتم از کل جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند. در طول دوره چهاردهمین برنامه پنج‌ساله (۲۰۲۵-۲۰۲۱)، این نیروی کار نقشی کلیدی در پیشبرد توسعه اقتصادی و اجتماعی چین ایفا کرده است؛ روندی که با سیاست‌های فعال پرورش استعدادهای ملی حمایت می‌شود.
نظام آموزشی پیشرفته
هوانگ نوولا، بازرس کیفیت پوشاک از استان گوانگدونگ در جنوب چین، می‌گوید: مهارت‌های من هم از سوی کارفرمایان و هم از سوی دولت تأیید شده‌اند – این موضوع باعث می‌شود ارزش مهارت‌هایم بالاتر برود و مسیر شغلی من روشن‌تر شود.
او یکی از شمار زیادی از افرادی است که از نظام آموزشی صنعت‌محور بهره‌مند شده‌اند. در سراسر گوانگدونگ، مقامات محلی شرکت‌های بزرگ را دعوت کرده‌اند تا در برنامه‌های آموزش مهارت و صلاحیت شرکت کنند و آموزش‌ها را با نیازهای واقعی کارفرمایان همسو سازند. تاکنون حدود ۱۳۰ هزار کارگر از بیش از ۸۰۰ شرکت در چنین برنامه‌های اختصاصی حضور یافته‌اند.
گوانگدونگ نمونه‌ای از تلاشی گسترده در سطح ملی است – در سراسر چین ۲۴۴۰ مدرسه فنی دولتی و نزدیک به ۲۹ هزار موسسه آموزشی خصوصی فعالیت می‌کنند که مکمل یکدیگر بوده و خدمات آموزشی را در طیف وسیعی از بخش‌ها ارائه می‌دهند.
علاوه بر تنوع ارائه‌دهندگان آموزشی، دولت چین برای تشویق ارتقای مهارت‌ها به کارآموزان واجد شرایط یارانه اعطا می‌کند. آمارهای رسمی نشان می‌دهد که از سال ۲۰۲۱ بیش از ۹۲ میلیون کارگر، از جمله ۳۰ میلیون کارگر مهاجر، از این حمایت مالی برای آموزش مهارت‌ها بهره‌مند شده‌اند.
در همین راستا، وزارت منابع انسانی و تأمین اجتماعی (MHRSS) تأکید کرده که کارزاری ملی برای ارتقای مهارت‌های حرفه‌ای کارگران را پیش خواهد برد و یک نظام آموزش فنی باکیفیت، مادام‌العمر و اشتغال‌محور ایجاد خواهد کرد.
فرصت‌های شغلی گسترده
لی یانشو، تکنسین «سطح ویژه» از استان هنان در مرکز چین، می‌گوید: با اجرای سیستم جدید عنوان‌های حرفه‌ای، سقف شغلی که زمانی مانع پیشرفت من می‌شد، برداشته شد. همچنین افزایش حقوق، انگیزه و روحیه کاری را بالا برده است.
در سال ۲۰۲۲، چین دستورالعملی منتشر کرد که یک نظام تازه برای عناوین حرفه‌ای با هشت سطح فنی – سه سطح بیشتر از نظام پنج‌سطحی پیشین – معرفی نمود. این اصلاحات نه‌تنها سلسله‌مراتب عناوین را گسترش داد، بلکه ساختارهای نهادی مرتبط با استخدام، دستمزد و ارتقا را نیز بازسازی کرد. در این چارچوب، شرکت‌ها تشویق می‌شوند به کارگرانی که دارای مهارت‌های پیشرفته هستند حقوق بالاتری بپردازند.
شایان توجه است که تاکنون بیش از ۶ هزار کارگر ماهر به سطوح تازه «تکنسین ویژه» و «تکنسین ارشد» ارتقا یافته‌اند. در شرکت‌های دولتی، این افراد بسیار ماهر اکنون دستمزدی معادل یا حتی بالاتر از مدیران ارشد دریافت می‌کنند.
در همین حال، برای پرورش مهارت‌ها در مشاغل نوظهور، چین دسته‌های جدیدی از مشاغل را شناسایی کرده و آنها را وارد نظام ملی عناوین حرفه‌ای ساخته است.
از سال ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۵، در مجموع ۷۲ شغل جدید به طور رسمی به رسمیت شناخته شده‌اند. این نظام که به طور مداوم تکامل می‌یابد، تضمین می‌کند کارگران در بخش‌های نوظهور به‌صورت پایدار در ساختار حرفه‌ای گنجانده شوند، ارزش‌گذاری گردند و مسیرهای روشنی برای رشد شغلی در اختیار داشته باشند. یکی از مقامات وزارت منابع انسانی و تأمین اجتماعی چین می‌گوید: سازوکارهای تازه، محرک‌های جدیدی برای اشتغال ایجاد می‌کنند، کارگران را به ارتقای مهارت‌ها ترغیب می‌نمایند و این امکان را فراهم می‌کنند که افراد ماهر هم جایگاه اجتماعی بالاتری کسب کنند و هم از مزایای ملموس برخوردار شوند.
مسابقات مهارت؛ سکوی ارتقا
چیان منگ‌یینگ، دانشجوی طراحی لباس در مؤسسه تکنسین‌های ونژو در استان جه‌جیانگ، گفت: با آمادگی برای این رقابت و حضور در آن، امیدوارم مهارت‌هایم را تقویت کنم، دانش صنعتی بیشتری به دست آورم و برای مسابقات جهانی مهارت در سال آینده آماده شوم.
از سال ۲۰۱۰، تیم‌های چین در هر هفت دوره مسابقات جهانی مهارت شرکت کرده‌اند و تاکنون در مجموع ۹۳ مدال طلا کسب کرده‌اند. در داخل کشور نیز یک نظام رقابت چندلایه در حال اجرا است که شامل مسابقات ملی مهارت‌های حرفه‌ای، رقابت‌های منطقه‌ای و رویدادهایی است که توسط صنایع مختلف برگزار می‌شوند.
هر سال بیش از ۱۰ میلیون نفر از طریق شکل‌های گوناگون در مسابقات مهارت در سطوح مختلف شرکت می‌کنند. یکی از مقامات MHRSS می‌گوید: این رقابت‌ها بستری برای یادگیری متقابل کارگران فراهم می‌سازد و همچنین آگاهی عمومی نسبت به اهمیت آموزش و ارتقای مهارت‌ها را افزایش می‌دهد.
وی افزود: در سال‌های آینده، این وزارتخانه سیاست‌های بیشتری را برای پرورش یک نیروی کار ماهر، حرفه‌ای و با ساختار متوازن در چین تدوین و اجرا خواهد کرد