ایران-عربستان در مسیر توسعه روابط؛ راهی که چین هموار کرد

در شرایطی که منطقه خاورمیانه به دلیل رویکردهای مخرب برخی قدرتهای غربی و بی تفاوتی آنها نسبت به کشتار بی سابقه مردم فلسطین توسط اسرائیل و حملات بی پروایانه اسرائیل به ایران و قطر، در آتش جنگی بی سابقه شعله ور است، تلاش های دیپلماتیک چین به عنوان معمار دوستی دوباره میان ایران و عربستان، روزنه های جدیدی برای صلح در خاورمیانه ایجاد کرده است.

 ایالات متحده که رئیس کنونی آن” دونالد ترامپ” مدعی مستحق بودن برای دریافت جایزه صلح نوبل است! بجای محکوم کردن یا تلاش برای متوقف کردن حملات مرگبار اسرائیل به غزه، ایران و قطر، حتی در برخی از این حملات، بطور مستقیم وارد همکاری با اسرائیل شد که نمونه روشن آن، حمله به سایت های هسته ای ایران در جریان جنگ ۱۲ روز اسرائیل علیه ایران است.

برخلاف ایالات متحده که با رفتارهای خود، عملا درحال تشدید جنگ و ناامنی در خاورمیانه است، چین اما همواره در تلاش برای ایجاد پل هایی برای رفع اختلاف ها میان کشورهای خاورمیانه با هدف کمک به صلح و ثبات در این منطقه بوده که نمونه بارز آن، میانجی گری موفق بین تهران و ریاض در سال ۲۰۲۳ است.

بعد از “پل دوستی” که چین بین ایران و عربستان ساخت، طی دو سال اخیر رفت و آمدهای متقابل زیادی از سوی مقامات دو کشور انجام شده که نشان دهنده پیشرفت مناسبات است. علی لاریجانی دبیر جدید شورای عالی امنیت ملی ایران و یکی از برجسته ترین چهره های سیاسی نزدیک به آیت الله سیدعلی خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی، روزهای ۱۶ و۱۷ سپتامبر سفر مهمی به عربستان انجام داد و با محمد بن سلمان ولیعهد عربستان و خالد بن سلمان وزیر دفاع این کشور دیدار و گفتگو کرد .

 سفر علی لاریجانی به عربستان که یکی از مهم ترین سفرهای مقامات عالی ایران به عربستان از زمان از سرگیری روابط دیپلماتیک دو کشور مهم جهان اسلام و خاورمیانه از از مارس ۲۰۲۳ تا کنون محسوب می شود، با توجه به شرایط وخیم جاری در منطقه خاورمیانه از جمله تحرکات و اقدامات خطرناک اسرائیل، از اهمیت و حساسیت ویژه ای برخوردار است و دیدار لاریجانی با وزیر دفاع عربستان، می تواند پیام های مهمی دربر داشته باشد. خالد بن سلمان وزیر دفاع عربستان هم ماه آوریل سال جاری به ایران سفر کرده بود و دیدار مهمی با آیت الله خامنه ای رهبر ایران انجام داد.

پیش از این نیز سیدعباس عراقچی وزیر امور خارجه ایران سفرهایی به عربستان هم در قالب سفر دوجانبه و هم برای شرکت در اجلاس وزیران خارجه سازمان همکاری اسلامی انجام داده بود.

در دوره دولت قبلی ایران نیز شهید حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه وقت ایران به عربستان سفر کرد و فیصل بن فرحان وزیر امور خارجه عربستان نیز متقابلا سفری به ایران انجام داد.

انجام این سفرها و دیدارهای متعدد مقامات عالی دو کشور در حاشیه اجلاس های مختلف ، حکایت از آن دارد که یکی از مهم ترین تلاش ها و ابتکارات چین برای تقویت صلح و ثبات در خاورمیانه به خوبی به ثمر نشسته و پکن توانست با حسن نیت در رفتار خود و با جلب اعتماد ایران و عربستان، به بن بست دیپلماتیک ۷ ساله دو کشور پایان دهد.

درست برخلاف آنچه برخی قدرتهای غربی در خاورمیانه دنبال می کنند، چین به عنوان کشور طرفدار واقعی صلح، ثبات، امنیت و توسعه برای همه ملت ها و جوامع جهان در چارچوب ابتکار “سرنوشت مشترک برای تمام بشریت”، در سمت درست تاریخ ایستاده و جهان شاهد اقدامات عملی و نتیجه بخش این کشور برای کمک به ایجاد و تثبیت صلح و ثبات در جهان بوده است.

چین که در روز سوم سپتامبر، مراسم هشتادمین سالگرد پیروزی در جنگ مقاومت علیه تجاوز ژاپن و جنگ جهانی ضدفاشیسم را بطور باشکوه و با حضور دهها نفر از رهبران جهان در پکن برگزار کرد، یک بار دیگر نقش غیرقابل انکار این کشور را در روند “صلح سازی” و “صلح آفرینی” در جهان از زمان جنگ جهانی دوم تا کنون، به جهانیان یادآوری کرد.

بعد از گذشت ۸۰ سال از جنگ جهانی دوم، چین به دور از هرگونه جنگ افروزی، همچنان در مسیر توسعه و پیشرفت در حوزه های علوم و فناوری مختلف در جهت خدمت به بشریت درحال حرکت رو به جلو است و علاوه بر آن که ظرفیت ها و پیشرفت های خود را برای ساختن جهانی بهتر، با رفاه بیشتر و صلح آمیزتر، با دیگر کشورها به اشتراک می گذارد، ظرفیت دیپلماتیک بی بدیل خود به عنوان یکی از اعضای دائم شورای امنیت سازمانم ملل را نیز همواره برای کاستن از تنش ها و ناآرامی ها به کار گرفته است.

افکار عمومی جهان و ملت ها، همواره بهترین قضاوت کننده ها در طول تاریخ بوده اند و شاید به همین دلیل است که امروز ملت های رنج کشیده از استبداد، زورگویی و یکجانبه گرایی برخی قدرتهای غرب، زاویه نگاه و توجه خود را به سمت شرق و جهان جنوب تغییر داده و با استقبال از ابتکارهایی نظیر “حکمرانی جهانی” ، هر سال بر تعداد کشورهایی که خواستار عضویت در بلوک های قدرتمندی نظیر سازمان همکاری شانگهای یا بریکس هستند،  افزوده می شود.

نویسنده: محمد رضا منافی