واکاوی حقایقی درباره «شین جیانگ» به عنوان یک قطب «ابتکار کمربند و جاده»

«حازم سمیر» جانشین سردبیر روزنامه «الجمهوریه» مصر طی یادداشتی تحت عنوان «واکاوی حقایقی درباره شین جیانگ به عنوان یک قطب ابتکار کمربند و جاده» که در خبرگزاری «شین‌هوا» منتشر کرده، به بررسی پیوندهای شین جیانگ با کمربند و جاده پرداخته است.

منطقه خودمختار اویغور «شین جیانگ» که در شمال غربی چین واقع شده این کشور را با آسیای مرکزی پیوند می‌دهد. به دلیل موقعیت جغرافیایی آن به عنوان دروازه غربی چین برای تجارت با آسیای مرکزی و اروپا، دولت چین تلاش فراوانی برای تبدیل شین جیانگ به قطب «ابتکار کمربند و جاده» (BRI) انجام داده است.

وقتی ابتدای سال جاری برای یک سفر کاری عازم شین جیانگ شدم، نگران حدود ۱۲ میلیون اویغوری بودم که در این منطقه زندگی می‌کنند چون گزارش‌هایی درباره نقض حقوق بشر علیه آنها خوانده بودم. به عنوان روزنامه نگاری که به دنبال حقایق است، تصمیم به واکاوای حقیقت درباره این گزارش‌های جنجالی طی اقامت ۱۲ روزه‌ام در آنجا گرفتم.

من با مردم آنجا اعم از مسلمان و غیرمسلمان دیدار و درباره این اتهامات و نحوه برخورد دولت با آنها تحقیق کردم. کسی را ندیدم که نسبت به دولت ناخشنود باشد یا ابراز نارضایتی کند. همه وظایف خود را در صلح و هماهنگی انجام می‌دادند. تنها چیزی که دیدم سختکوشی بود.

دولت چین طرح‌های اجتماعی-اقتصادی را با اجرای اَبَرپروژه‌های توسعه و بازآموزی افراد غیر ماهر برای پاسخگویی به تقاضاهای بازار کار و جذب سرمایه گذاری در بخش‌های گردشگری، معدن، تولید و کشاورزی، راه اندازی کرده است.

از آنجایی که شین جیانگ دارای منابع طبیعی فراوان به ویژه نفت، گاز طبیعی و زغال سنگ است، دولت برای توسعه این منابع و تبدیل این منطقه به یک تامین کننده کلیدی انرژی، سرمایه گذاری کرده است.

در عین حال دولت همچنین سرمایه گذاری فراوانی در زیرساخت‌های شین جیانگ به منظور حمایت از رشد و نقش محوری آن در همکاری ابتکار کمربند و جاده انجام داده است. این شامل ساخت بزرگراه‌ها، راه‌ آهن‌ها، قطب‌های لجستیک و خطوط لوله انرژی است که چین را به آسیای مرکزی و فراتر از آن متصل می‌کند.

علاوه بر این دولت اقدام به تاسیس مناطق ویژه اقتصادی در شین جیانگ به منظور جذب سرمایه گذاری و تقویت تولیدات صنعتی مانند نساجی، مواد شیمیایی و ماشین آلات کرده و این منطقه را به یک پایگاه تولید و صادرات در چارچوب BRI تبدیل کرده است.

داده‌های اداره گمرک «ارومچی»، مرکز شین جیانگ، نشان می‌دهد این منطقه در صادرات کلی چین به پنج کشور آسیای مرکزی یعنی قزاقستان، تاجیکستان، قرقیزستان، ترکمنستان و ازبکستان پیشتاز شده و مجموع ارزش آن در سال گذشته میلادی به ۲۴۶.۵۷ میلیارد یوان (۳۴.۲۵ میلیارد دلار) رسید به گونه‌ای که در مقایسه با سال ۲۰۲۲ یک رشد ۲۳.۲ درصدی را نشان می‌دهد.

طبق داده‌های گمرکی، تجارت شین جیانگ با کشورهای شریک در ابتکار کمربند و جاده طی هشت ماه نخست سال جاری میلادی در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته جهش ۲۸ درصدی را به ثبت رساند و ۹۲.۵ درصد از مجموع ارزش تجارت خارجی منطقه را به خود اختصاص داد.

به علاوه، تولید ناخالص داخلی (GDP) منطقه‌ای شین جیانگ به عنوان یکی از سریع‌ترین مناطق در حال رشد چین، طی سال گذشته میلادی در مقایسه با سال ۲۰۲۲، رشد ۶.۸ درصدی را به ثبت رساند که بالاتر از نرخ رشد ملی ۵.۲ درصدی بود.

چین تا ژوئن ۲۰۲۳ بیش از ۲۰۰ توافق همکاری کمربند و جاده را با بیش از ۱۵۰ کشور و سازمان بین‌المللی در پنج قاره جهان به امضاء رسانده است.

چین بر خلاف اقتصادهای غربی رغبت فراوانی به اشتراک گذاری تجربه گسترده پیشرفت اقتصادی و فناوری خود با کشورهای در حال توسعه به منظور کمک به ساخت آینده‌ای مرفه برای همه دارد و این آن چیزی است که «سرنوشتی مشترک برای بشریت» خوانده می‌شود.

من به عنوان کسی که سال‌هاست مسائل چین را مطالعه می‌کنم، از تضاد شدید میان روایت‌های دروغین غربی از شین جیانگ به عنوان مکانی برای سرکوب و این واقعیت که موتور رشد چند قومیتی برای چین و کشورهایی است که در مسیرهای ابتکار کمربند و جاده قرار دارند، تعجب نمی‌کنم.

متوجه شدم چرا چین با انبوهی از انتقادات رسانه‌های غربی در ارتباط با اویغورها در شین جیانگ و روابط چین با کشورهای در حال توسعه، روبروست.

اول، کشورهای غربی در حال تلاش برای تضعیف ظهور چین به عنوان یک کشور مهم در عرصه جهانی هستند. دوم، آنها می‌ترسند که ابتکار کمربند و جاده جایگزین نظم بین‌المللی تحت سلطه غرب و تبدیل آن به یک نظام چند قطبی مبتنی بر انصاف و شراکت متقابل شود؛ این همان تغییر بزرگی است که BRI می‌تواند به ارمغان آورد.