چگونه بریکس یک تفاوت بزرگ را در جهان رقم زده است؟

اخیراً کشتی «لاین سیتی» حامل ۱۷۳۸ کانتینر پر از کالا از اسکله «های تیان» شهر «شیامن» در جنوب چین حرکت خود به مقصد دوربان آفریقای جنوبی را آغاز کرد. از زمان افتتاح این مسیر حمل و نقل دریایی در سال ۲۰۱۴ که باعث کاهش ۷ روزه مدت سفر نسبت به دیگر مسیرها می شود، کشتی ها در مجموع ۴۵۸ سفر در این مسیر انجام داده و کالاهای به ارزش ۲۹.۲ میلیارد یوان را حمل و نقل کرده اند. می توان گفت این مسیر کشتیرانی نمادی از همکاری های عملگرایانه میان کشورهای بریکس به شمار می آید.

البته نمادهای مشابه زیادی در ۱۸ سال پیشینه مکانیسم بریکس وجود دارد. از ۲۲ تا ۲۴ اکتبر، شانزدهمین نشست رهبران بریکس در کازان روسیه برگزار می شود. این اولین اجلاس سران بریکس است که پس از نخستین دوره جذب تاریخی اعضای جدید برگزار می شود که به همین سبب سرآغاز همکاری های «بریکس پلاس» نیز به حساب می‌آید. در اجلاس کازان، رهبران بیش از ۳۰ کشور و سازمان بین المللی شرکت می کنند.

کیریل بابایف، مدیر مؤسسه چین و آسیای مدرن آکادمی علوم روسیه در مصاحبه با رادیو و تلویزیون مرکزی چین گفت، مکانیسم همکاری بریکس در ابتدا به عنوان ابزاری برای هماهنگی بین کشورهای عضو ایجاد شد اما اکنون به نمادی از چشم انداز جدید بشر تبدیل شده و مایه امیدواری مردم به توسعه عادلانه اقتصاد جهانی محسوب می‌شود. او تاکید کرد: «چین یکی از مروجین اصلی تقویت همکاری بین همه طرف ها است.»

در حال حاضر، جهان دچار تغییرات بی سابقه در یک قرن اخیر شده است. از یک سو، روند جهانی شدن اقتصاد به خاطر اقدامات ژئوپلیتیکی برخی از کشورها در سرکوب کشورهای در حال توسعه، مهار بازارهای نوظهور و شکل‌گیری تقابل‌های بلوکی با مانع روبرو شده و  از سوی دیگر، «جنوب جهانی» به پا خاسته و یک روند برگشت ناپذیر تاریخی را دنبال می‌کند. در همین پس زمینه است که مکانیسم همکاری بریکس به یک بستر مهم همکاری و رایزنی برای کشورهای «جنوب جهانی» تبدیل شده و به این شکل ارزش‌های خود را نشان داده است. روحیه این مکانیسم مبنی بر گشایش، فراگیر بودن و همکاری برد-برد و نیز به شاخص همکاری جنوب – جنوب تبدیل شده که آن را بیش از گذشته مورد استقبال و موافقت کشورهای مختلف جهان قرار داده است.

چین به عنوان یکی از مؤسسان بریکس همیشه حامی این مکانیسم همکاری بوده و با حضور خود در آن نقش مهمی را ایفا کرده است. از پیشنهاد «روحیه بریکس» تا راه‌اندازی بانک توسعه جدید و سپس پیشنهاد الگوی «بریکس پلاس»، چین همیشه به توسعه این مکانیسم کمک کرده است. به باور احمد مصطفی اقتصاددان مصری، انتظار می‌رود در نشست سران بریکس در کازان روسیه بر نقش کلیدی اقتصادهای نوظهور در شکل‌دهی چشم‌انداز اقتصادی و سیاسی جهانی، به‌ویژه نقش مهم چین در این روند تاکید شود. او همچنین می‌افزاید: «این نشست به مرجعی برای نشستهای آتی بریکس تبدیل خواهد شد.»