هفتههای اخیر شاهد انبوهی از مقالات در رسانههای غربی بودهایم که ادعای فروپاشی اقتصاد چین را سر میدهند. در کنگره ایالات متحده، به اصطلاح هفته چین مملو از طرحهایی بود که برای متوقف کردن رشد چین طراح شدهاند. همه آنها جهتگیری مجدد اقتصاد را با افت اقتصاد چین اشتباه گرفتهاند. سومین جلسه عمومی بیستمین کمیته مرکزی حزب کمونیست چین اصلاحات ضروری برای تغییر جهتگیری اقتصادی از یک مدل قرن بیستم به اقتصادی مبتنی بر افزایش بهرهوری دیجیتال و ارائه خدمات را تایید کرد. این اصلاحات برای تقویت گسترش رفاه مشترک در سراسر جامعه طراحی شدهاند. اقدامات اتخاذ شده توسط آمریکا و اروپا را میتوان معیاری مستقل برای سنجش موفقیت این سازماندهی مجدد اقتصادی قلمداد کرد. اگر ایالات متحده و اروپا واقعا بر این باور بودند که اقتصاد چین در مخمصه و دردسر افتاده، ایجاد موانع تجاری، اعمال تعرفهها، رد مقررات «سازمان تجارت جهانی» (WTO) و تلاش برای خرابکاری در سازمان تجارت جهانی همگی غیرضروری میبودند. کشورهای غربی در حال اعمال این سدها و موانع بر سر راه رشد اقتصادیاند زیرا عمیقا نگران سطح رشد اقتصادی چین هستند. به نظر میرسد آنها از تقریبا هر چیزی برای جلوگیری از این تداوم رشد استفاده میکنند. چین بیش از یک دهه قبل مسیری قاطع را برای توسعه خودروهای کارآمد و اقتصادی اتخاذ کرد. نتیجه این تصمیم وجود دامنه گستردهای از گزینههای خودروهای برقی با توجه به بودجه مشتری است. این خودروها از نظر طراحی، مشخصات و عملکرد در مقایسه با خودروهای ناکارآمد تولید شده در غرب برتری دارند. تا همین اواخر خودروسازان غربی سرمایهگذاری جدی روی فناوری خودروهای برقی انجام نداده بودند. واکنش آنها به اقتصادی که به شکلی روزافزون مبتنی بر تولید پیشرفته است، اعمال یکجانبه تعرفههای گستردهای است که با مقررات WTO سازگار نیست. این واکنش ناشی از آشفتگی یک معیار برای موفقیت چین در توسعه یک اقتصاد تولیدی پیشرفته محسوب میشود. این اقتصاد پیشرفته بر تراشههای رایانهای پیچیده پیشرفته متکی است. وقتی آمریکا فکر میکرد چین از توسعه ایالات متحده در این حوزه عقب افتاده، هیچ نگرانی درباره دسترسی جهانی به این تراشهها وجود نداشت؛ اما به محض آنکه چین در این زمینه رقابتپذیر شد، دولت «دونالد ترامپ» و سپس «جو بایدن» با اعمال تحریمها و «قانون تراشه» سعی در سرکوب این رشد کردند. این اقدامات برخی اختلالات موقتی ایجاد کرد اما تحقیق و توسعه چین راهحلهای خودکفایانهای را تولید کرد که از تراشههای «TSMC» که زمانی پیشتاز بودند، سبقت گرفت. پیامد ناخواسته قانون تراشه آمریکا کاهش سهم بازار TSMC و کاهش سودآوری آن بوده است. علاوه بر این، تامینکنندگان هلندی ماشین آلات لیتوگرافی پیشرفته برای تولید این نیمهرساناها نیز در حال از دست دادن سهم بازار خود با یک تاثیر چشمگیر بر توازن تجاریاشان هستند. تهدیدات تجاری آمریکا علیه تامینکنندگان در سایر کشورها اعتماد به تعهد آمریکا به تجارت آزاد واقعی را تضعیف کرده است. تنوع تحریمهای تجاری مدارک بیشتری دال بر نگرانیهای غرب درباره توان اقتصادی چین به دست ما میدهد. اگر غرب واقعا بر این باور بود که اقتصاد چین ضعیف است، این تحریمها ضرورتی نداشتند چرا که تهدیدی از جانب اقتصاد چین وجود نداشت. آمریکا به طور خاص تلاش برای خرابکاری در اقتصاد چین را به منظور متوقف کردن رشد آن انتخاب کرده و این خود شاهدی است بر اینکه چشمانداز اقتصاد چین همچنان قدرتمند است. پیشرفتهای چین در هوش مصنوعی، محاسبات کوانتوم و دیگر حوزههای فناوری پیشرفته نشان میدهد که این تلاشهای خرابکاری موفق نبودهاند. اساس اقتصاد دیجیتالی جدید و مولدتر چین به خوبی پایهگذاری شده و به همین دلیل است که واکنشهای منفی ایالات متحده تا این حد سرسختانه است. آمریکا حدی به خاطر سوء استفاده خود از تحریمها و دستکاری شرایط ارز خارجی برای معاملات برون مرزی، برتری خود را در تسویه ارزهای تجاری بینالمللی تضعیف کرده است. کشورهای تولیدکننده نفت سازوکارهای دلارهای نفتی را رد کردهاند و این کالای حیاتی را برای تسویه با ارزهای مختلف از جمله یوان دیجیتال باز گذاشتهاند. تلاشهای ایالات متحده برای قطع دسترسی به «سوئیفت» به توسعه سیستمهای رقیب به ویژه در میان اعضای سازوکار «بریکس» منجر شده است. این همه جنجال تا حدی برای سرکوب رشد اقتصادی چین طراحی شده اما باز هم تأییدی لجوجانه مبنی بر تداوم قدرت اقتصادی چین است. اقتصاد چین در یک حرکت آهسته اما غیرقابل برگشت به سمت بهبود بهرهوری مبتنی بر دیجیتالی شدن قرار دارد. تلاش برای تحریم، سرکوب با تعرفهها و رد منابع، تاییدی مستقل مبنی بر آن است که آمریکا توان کنونی و آینده رشد اقتصادی چین را به رسمیت شناخته است.
در شهر «داتونگ» استان «شانشی» (شمال چین)، یک منطقه فرونشست معدن زغال سنگ وجود دارد که روزگاری به دلیل فعالیتهای معدن آسیب دیده بود اما حالا با مجموعه وسیعی از صفحات خورشیدی درخشان تزئین شده است.
این پایگاه برق خورشیدی با مساحتی حدود سه هزار و ۳۳۳ هکتار از سال ۲۰۱۶ بیش از ۱۲ میلیارد کیلووات ساعت انرژی سبز تولید کرده است.
«یین شولونگ» رئیس «شرکت خورشیدی یینگلی» یکی از تامینکنندگان صفحات خورشیدی، گفت: این پایگاه فتوولتائیک مظهر گذار انرژی چین است. این نیروگاه طی این هشت سال بهرهبرداری، قابلیت اطمینان محصولات فتوولتائیک را تایید کرده است.
«فرانچسکو لا کامرا» مدیرکل «آژانس بینالمللی انرژیهای تجدیدپذیر» در «مجمع توسعه کمکربن انرژی تاییوان» که اخیرا در «تاییوان» مرکز استان شانشی برگزار شد، در یک سخنرانی ویدئویی کمکهای شایان چین به توسعه انرژی تجدیدپذیر جهانی را مورد تاکید قرار داد. چین در سال گذشته میلادی ۶۳ درصد از ظرفیت نصب شده انرژیهای تجدیدپذیر جهان را به خود اختصاص داده است.
در پایان جولای امسال ظرفیت نصب شده انرژی تجدیدپذیر به ۱.۶۸ میلیارد کیلووات رسید و بیش از ۵۴ درصد کل ظرفیت برق نصب شده چین را به خود اختصاص داد.
نسبت ظرفیت نصب شده انرژی جدید و پاک در استان شانشی از ۳۳.۹ درصد در سال ۲۰۱۹ به ۴۷.۲ درصد طی نیمه نخست ۲۰۲۴ افزایش یافت؛ در عین حال سهم برق تولید شده از این منابع از ۱۸.۱ درصد به ۲۸.۲ درصد در مدت مشابه افزایش یافت.
استان شانشی یک مزیت منحصربفرد در توسعه منابع انرژی سبز دارد. برای مثال، گاز کوره زغال سنگ که یک محصول جانبی تولید زغال سنگ سوخته (کُک) است، حاوی حدود ۶۰ درصد هیدروژن است که آن را به یک منبع مقرون به صرفه برای تولید هیدروژن تبدیل میکند.
شرکتهای فولاد و زغال سنگ سوخته مثل «گروه فولان جینان»، «میجینگ انرژی» و «گروه پنگفی» طی سالهای اخیر برای ورود به بخش انرژی هیدروژنی وارد رقابت شدهاند.
ظرفیت استان شانشی برای تولید هیدروژن با خلوص بالا از گاز کوره کُک، گاز دم شیمیایی و الکترولیز تا پایان سال ۲۰۲۳ به ۳۱ هزار تن در سال رسید و تعداد خودروهای پیل سوختی هیدروژنی در حال کار به ۸۸۵ دستگاه افزایش یافت.
هیئتهایی از دو استان تولید کننده زغال سنگ در اندونزی طی جولای امسال از استان شانشی بازدید کردند. بازدیدکنندگان در شرکتهای انرژی مثل «میجینگ انرژی» از تلاشهای ملموس چین برای تحول بخش انرژی سنتی خود شگفتزده شدند.
«پوترا آدهیگونا» مدیرعامل «موسسه تغییر انرژی» گفت که از صنایع موجود در شانشی به عنوان پلهای برای تحول سبز به خوبی استفاده میشود و چین این تغییر را نه تنها به عنوان یک چالش، بلکه به عنوان یک فرصت مهم نیز میبیند.
طی «نمایشگاه بینالمللی صنعت انرژی» (تاییوان) چین که اخیرا برگزار شد، موارد نوآورانه، از جمله فناوریهای استخراج هوشمند و سکوهای کنترل زمینی الهام گرفته از کپسولهای فضایی، بازدیدکنندگان را مجذوب خود کرد.
یک پلتفرم هوشمند طی مارس امسال برای ذخیره حجم وسیعی از دادههای بیش از ۴۰۰ معدن زغال سنگ در شانشی راهاندازی شد. این پلتفرم از آموزش مدلهای بزرگ برای کمک به شرکتها به منظور کاهش موانع توسعه فناوری و سرعت بخشیدن به نوآوری محصولات هوشمند استفاده میکند.
مصرف انرژی این استان به ازای هر واحد تولید ناخالص داخلی (GDP) به دلیل توسعه سریع فناوری استخراج هوشمند، از سال ۲۰۲۱ به طور تجمیعی ۱۰.۹ درصد کاهش یافته است.
«لو جونلینگ» اقتصاددان ارشد در «سازمان ملی انرژی» گفت: ظرفیت تجمعی انرژیهای تجدیدپذیر نصب شده چین در حال حاضر حدود ۴۰ درصد از کل انرژی جهانی را تشکیل میدهد و صادرات محصولات بادی و خورشیدی چین به کاهش ۸۱۰ میلیون تنی انتشار کربن برای سایر کشورها کمک کرده است.
وی افزود: همکاری بینالمللی باید در حوزههای انرژی مانند بادی، خورشیدی، هیدروژنی، ذخیره و فناوریهای انرژی هوشمند تقویت شود.
لو تاکید کرد: پشیبانی از توسعه انرژی سبز و کم کربن کشورهای در حال توسعه باید تشدید شود و فرصتهای جدید برای مشارکتهای انرژی متنوع باید فعالانه مورد بررسی قرار گیرد.