وعده «کیک بزرگ» ایالات متحده برای فیلیپین

جینا ریماندو، وزیر بازرگانی ایالات متحده، ۱۲ مارس در مانیل، پایتخت فیلیپین ادعا کرد که ایالات متحده به فیلیپین کمک می کند تا کارخانه های تولید کننده محصولات نیمه رسانای خود را به دو برابر برساند تا از “متمرکز شدن بیش از حد” زنجیره تامین تراشه جهانی اجتناب شود. قبل از آن نیز او اعلام کرده بود که شرکت های آمریکایی بیش از یک میلیارد دلار در فیلیپین سرمایه گذاری خواهند کرد. آیا این کمک‌ها صادقانه هستند یا همه از روی حسابگری آمریکا انجام می‌شوند؟ در اینجا آنها را یک به یک بررسی می کنیم.

در سفر اخیر ریماوندو به فیلیپین، با وجود آنکه او با صدای بلند اعلام کرد که شرکت های آمریکایی به فیلیپین سرمایه تزریق خواهند کرد، بر اساس روال گذشته  آمریکا که خوب حرف می زند اما به آن عمل نمی‌کند، همچنان تردیدهایی در مورد میزان گسترش سرمایه گذاری ایالات متحده در فیلیپین  وجود دارد.

طبق داده‌های رسمی فیلیپین، از ژانویه تا اکتبر ۲۰۲۳، میزان سرمایه‌گذاری خالص خارجی در فیلیپین ۶.۵ میلیارد دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۷.۹ درصد کاهش یافته است. دلیل اصلی این کاهش نیز شرایط موجود در فیلیپین مانند فساد جدی، عدم وجود زیرساخت‌های حمل و نقل خوب، گران بودن هزینه آب و برق و موارد دیگر هستند. با وجود پایین بودن نسبی هزینه نیروی کار در فیلیپین، این کشور در آسیا از جمله‌ پرهزینه‌ترین کشورها از نظر استفاده از نیروی کار به شمار می‌رود. به این ترتیب تحقق اهداف سرمایه‌گذاری آمریکا در فیلپین به هیچ وجه قابل پیش‌بینی نخواهد بود.

می‌توان گفت که تعهد ایالات متحده به سرمایه گذاری در فیلیپین بیشتر شبیه به نشان دادن تصویر یک “کیک بزرگ” است اما هدف آمریکا از  چنین کاری چیست؟

تحلیلگران خاطرنشان کردند که هدف آمریکا از ترویج به اصطلاح “استراتژی هند و اقیانوس آرام” تمرکز بیشتر بر مسائل امنیتی و نظامی است و این راهبرد بدون داشتن محتوای اقتصادی، به اندازه کافی برای متحدان آمریکا جذاب نخواهد بود. به عنوان مثال، فیلیپین یکی از کشورهای هدف این راهبرد است که اقتصادش به اندازه کافی توسعه نیافته و به توسعه اقتصادی فوری نیاز دارد. یکی از اهداف تعهد ریماوندو برای سرمایه‌گذاری در فیلیپین، غنی‌سازی محتوای اقتصادی به اصطلاح «استراتژی هند و اقیانوس آرام» است تا انگیزه‌های اقتصادی را  به اتحاد نظامی آمریکا و فیلیپین تزریق کند.

شایان ذکر است که ریماوندو در طول سفر خود به فیلیپین گفت که به هر قیمتی باید اطمینان حاصل کرد که “ما فناوری‌های نیمه رسانا و سایر فناوری های پیشرفته را در اختیار داشته باشیم و چین به آنها دسترسی نداشته نباشد.”  در عین حال نباید از خاطر برد که او چندی پیش نیز گفته بود که “تصورش را بکنید که ۳ میلیون خودروی چینی در جاده های آمریکا در حال حرکت باشند و پکن بتواند همه آنها را همزمان خاموش کند.”. این گفته‌های ریماندو باعث شده برخی آمریکایی ‌ها به گونه ای چین را هدف حملات خود قرار دهند که گویی تسخیر شده اند. اکنون فیلیپین به یک مهره شطرنج مناسب در دست این افراد تبدیل شده تا به هدف خود برسند.

ایالات متحده به عنوان یک قدرت بزرگ خارج از منطقه، با نزدیک شدن به فیلیپین اهداف و مقاصد ژئوپلیتیک عمیق‌تری را دنبال می‌کند و می‌خواهد از این کشور برای مقابله و توازن قدرت با چین بهره ببرد و به عنوان مثال به همین خاطر نیز اکنون آمریکا در موضوع دریای جنوبی چین جنوبی عمیقاً مداخله می‌کند.

قبل از سفر ریماوندو به مانیل، فیلیپین وعده خود را زیر پا گذاشت و دو کشتی گارد ساحلی و دو کشتی تدارکاتی را برای ورود به آب های نزدیک به جزیره سنگی «رن آی» در میان جزایر «نان شا» در آب‌های چین فرستاد و این کشتی‌ها عمدا با کشتی های گارد ساحلی چین که در حال اجرای قانون بودند، برخورد کردند . خبرنگاران سی‌ان‌ان نیز همان موقع شروع به ساختن قصه‌های «حمله نابرابر» به فیلیپین و”تحت ظلم و زورگویی” قرار گرفتن این کشور کردند. ریماندو نیز در سفر اخیر خود به فیلیپین گفت که اتحاد واشنگتن و مانیل “تخریب ناپذیر” است تا از این طریق فیلیپین را محکم بر “تانک جنگی آسیا و اقیانوسیه” خود سوار کند.

آیا فیلیپین این اهداف واضح ایالات متحده را نمی‌بییند؟ فیلیپین هم محاسبات خود را دارد و می‌خواهد با استفاده از سلطه‌طلبی ایالات متحده، جاه‌طلبی‌های ناعادلانه خود را محقق کند و به سادگی با تجاوز به محدوده جزایر «رن آی» و «هوآ یان» و از جاه طلبی ایالات متحده در جلوگیری از توسعه صنایع نیمه‌رسانا چین سهم خود را بگیرد. با این حال، نه تنها با داشتن چشم طمع به چیزی که به او متعلق نیست، نصیبی از آن نخواهد برد بلکه در این راه دچار ضرر نیز خواهد شد.