پیام ارزشمند «مجمع شیانگشان پکن» برای کل جهان چیست؟
روزنامه «گلوبال تایمز» در سرمقاله خود به برگزاری رویداد گفتگوهای امنیتی و نظامی در پکن اشاره کرده و آورده است: دهمین «مجمع شیانگشان پکن» روز یکشنبه در پایتخت چین کار خود را آغاز کرده است. این مجمع به عنوان یکی از پرنمایندهترین مجمعهای امنیتی در جهان دوباره پس از چهار سال به صورت حضوری برگزار شده و انتظارات فراوانی را از سوی تمام طرفها برانگیخته است. گواه این امر را میتوان در تعداد بیسابقه و سطح نمایندگان شرکت کننده در آن به وضوح مشاهده کرد.
به طور خاص شمار کثیری از نمایندگان کشورهای در حال توسعه در نشست فوق حضور یافته و همچنین نمایندگانی از طرفهای درگیر در جنگ مانند روسیه و اوکراین و اسرائیل و کشورهای عربی نیز شرکت کردهاند.
تحت شرایط حاضر یعنی درگیریها و جنگهای مداوم در نقاط مختلف و شرایط بینالمللی آشفته، واضح است که تمام طرفها برای صلح و امنیت در مجمع پکن جمع شدهاند. این نشان میدهد که «ابتکار امنیت جهانی چین» از سوی کشورهای بیشتر و بیشتری به رسمیت شناخته شده و مورد حمایت قرار گرفته است.
این همچنین جوهره شعار امسال مجمع شیانگشان یعنی «امنیت مشترک و صلح پایدار» است.
امسال جهان بر روابط چین-ایالات متحده و مساله تایوان متمرکز شده است. وزارت دفاع آمریکا هیئتی را به مجمع شیانگشان اعزام کرده و ارتش چین هم یک هشدار جدی در خصوص مساله تایوان صادر نموده به گونهای که هر دو توجه فراوانی را به خود جلب کرده است.
بسیاری از مردم امیدوار یافته شدن سرنخها درباره مسیر آینده این وضعیت هستند. صراحتا باید گفت دو موضوع بشدت به هم مرتبط هستند. مساله تایوان موضوع کانونی در روابط چین-آمریکاست و این در خصوص رابطه میان ارتشهای چین و ایالات متحده هم صدق میکند. مهمترین دلیل بر اینکه چرا تعامل نظامی میان دو طرف به پایینترین سطح خود رسیده، دستکاری سیاسی ایالات متحده در مساله تایوان است. آمریکا هم به خوبی از این موضوع آگاه است.
«جانگ یوشیا» نایب رئیس «کمیسیون نظامی مرکزی» در سخنرانی مهم خود در روز دوشنبه هشدار داد که ارتش چین هیچگاه طرفی را که جرات جدا کردن تایوان از چین به هر طریقی داشته باشد، تحمل نخواهد کرد و در قبال آن بی رحم خواهد بود. این موضعگیری باعث برانگیخته شدن واکنشی قابل توجه بود که ارزش بررسی دقیق از سوی جامعه بینالمللی را دارد.
عبارات «هیچگاه تحمل نخواهد شد» و «بی رحمی» در شبکههای اجتماعی چین بسیار مورد توجه قرار گرفته و دست به دست شده است. این نخستین بار نیست که چین چنین هشدارهای جدی را صادر میکند. بر عکس این یکی از روشنترین موضعگیریهایی است که چین طی سالهای اخیر در موقعیتهای مختلف بینالمللی اتخاذ کرده و هر بار به طور اساسی با حمایت قدرتمند افکار عمومی چین مواجه شده است. این صحنه به نوبه خود یک پیام قوی به نیروهای خارجی است که سعی در مداخله در مساله تایوان دارند و به طور کامل نشان دهنده عزم راسخ کل ملت چین برای دستیابی به اتحاد دوباره ملی است.
ارزیابی برخی سیاستمداران آمریکایی مبنی بر این که آیا چین «مساله تایوان را از طریق زور حل خواهد کرد» بر اساس به اصطلاح محاسبه «دستاوردها و ضررهای سیاسی» و کاملا اشتباه است و نتیجه گیری که آنها به آن رسیدهاند ماهیتا صحیح نیست.
اخیرا برخی نشانههای گرمی روابط چین-آمریکا مشاهده شده اما وقتی به مساله تایوان میرسیم، موضع چین همچنان بدون تغییر باقی میماند. این تناقض آمیز نیست چرا که نشان دهنده اهمیت فوق العاده مساله تایوان برای چین است و به عبارت بهتر کانون منافع اصلی چین به حساب میآید و خط قرمزی است که تحت هیچ شرایطی نمیتوان آن را تغییر داد.
دلیل اینکه مکررا روی این موضوع به صورت علنی تاکید میشود این است که برخی افراد همچنان علاقه به آزمودن مرزهای این خط قرمز دارند و سعی میکنند حرف آخر چین را محک بزنند. چین در خصوص موضع واقعی خود در قبال موضوع تایوان صریح و رک است به گونهای به شکلی واضح نشان میدهد هیچ جایی برای «مذاکره» بر سر موضوعات حاکمیتی وجود ندارد.
در این خصوص هر گونه نیروی خارجی که بخواهد ریسک کند باید کاملا پیامدهای آن را بسنجد تا از به درد سر انداختن خود جلوگیری کند.
اثر بازدارندگی روانی که اعلام و تاکید مکرر عزم مردم و ارتش چین بازی میکند و اراده و توانایی آنها برای مبارزه با «نیروهای استقلال طلب» و ترویج اتحاد مجدد را نمیتوان نادیده گرفت.
مهم است بر این نکته تاکید شود که هشدار جدی چین به هیچ وجه یک «بیانیه جنگطلبانه» نیست بلکه دقیقا یک دفاع از صلح است.
وضعیت جاری به این صورت است که ایالات متحده همچنان در حال افزودن باروت به تایوان و به طور مداوم در حال افزایش استقرار نیروهای نظامی در اطراف چین و همزمان در حال ترویج روایت «استفاده سرزمین اصلی چین از زور علیه تایوان» است.
این مجموعه اقدامات ترکیبی تردیدها درباره اینکه آیا واشنگتن واقعا در حال آماده شدن برای یک درگیری است که جهان تحمل آن را ندارد، برانگیخته است.
هشدارهای چین در موقعیتهای مختلف مانند سطل آب سردی است که بر سر جنگ طلبان در واشنگتن ریخته میشود. دستیابی به صلح در دو سوی تنگه تایوان فقط با بی اثر کردن ارزوهای غیرواقعی آنها امکانپذیر است. این همچنین یک پیام مهم صلح است که مجمع شیانگشان برای جهان دارد.