تولید خودروی برقی چین چگونه زنجیره صنعتی جهان را نیرو بخشیده است؟
یک کارگاه خودکار به مساحتی معادل ۱۶ زمین فوتبال در شهر «هه‌فی» واقع در استان «آنهوی» (شرق چین)، بیش از ۸۰۰ ربات در حال مونتاژ ۶ مدل مختلف خودروی انرژی جدید (برقی) هستند.
این کارگاه بخشی از کارخانه تولید خودروی برقی جدید شرکت «فولکس واگن» است که برای پاسخ به افزایش روزافزون تقاضا در چین همزمان با رقابت محلی دشوار طراحی شده است.
با وجود آنکه تولیدکنندگان و تامین کنندگان خودروی برقی چین حضور قدرتمندی در بخش‌های مختلف «نمایشگاه بین‌المللی خودرو» (IAA) در مونیخ آلمان داشتند، اما شرکت فولکس واگن بر تعهد خود برای ایجاد یک زنجیره تامین محلی‌شده در بازار چین تاکید کرد.
«الیور بلومه» مدیرعامل فولکس واگن طی سخنرانی خود در نمایشگاه مونیخ تاکید کرد این غول خودروسازی آلمان با تمام قوا راهبرد «در چین برای چین» با شرکای داخلی (چینی) را ادامه خواهد داد.
بازار جهانی خودروهای برقی در حال انفجار است و چندین خودروساز چینی در امتداد زنجیره صنعتی به عنوان شرکت‌های برتر، در حال ظهور هستند.
داستان واقعی پشت بخش خودروهای برقی پررونق درخشان‌تر از شکوفایی چین در صنعت خودروی برقی است. فناوری، سرمایه و بازارهای سراسر جهان از جمله چین، در حال شکل دادن یک چشم انداز صنعتی بزرگتر هستند که کشورهایی که در حال گذار به حمل و نقل حامی محیط زیست هستند، سود می‌رساند.
بازار پویای چین
گروه فولکس واگن اخیرا مالکیت یک سهام ۴.۹۹ درصدی در استارت‌آپ خودروهای برقی چین موسوم به «ایکس‌پنگ» به منظور تولید مشترک خودروهای الکتریکی را تکمیل کرده است. ایکس‌پنگ به جای تحقق رویکرد «بازار چینی برای فناوری خارجی» در دوره خودروهای با سوخت سنتی، مهارت اختصاصی خود را در حوزه نرم افزار خودروهای برقی صرف کرده است.
فولکس واگن از طریق یک توافق مشارکتی راهبردی، اتاق کنترل هوشمند ایکس‌پنگ و فناوری سیستم پیشرفته کمک‌راننده (ADAS) را از آن خود کرد. بر اساس اعلام ایکس‌پنگ، دو شرکت مذکور دو مدل خوروی برقی کلاس-بی را برای فروش در بازار چین تحت برند فوکس واگن تولید خواهند کرد و پیش بینی می‌شود تولید آن در سال ۲۰۲۶ آغاز شود.
«هه شیائوپنگ» رئیس و مدیرعامل ایکس‌پنگ گفت: ما فناوری‌های خودروی برقی هوشنمد و طراحی در کلاس جهانی و توانمندی مهندسی را با هم به اشتراک می‌گذاریم و از همدیگر می‌آموزیم.
«رالف براندشتاتر» از اعضای هیات مدیره فولکس واگن چین، گفت: در یک محیط شدیدا رقابتی و بازار پویا، ما در حال سرمایه گذاری بر روی شایستگی‌های اصلی شرکای خود هستیم تا برای ارائه سریعتر محصولات جدید به بازار هماهنگی داشته باشیم.
کنار کارگاه خودروسازی فولکس واگن در هه‌فی، یک پارک صنعتی در حال ساخت است تا تعداد افزایش‌یافته تامین کنندگان بالادستی را پشتیبانی کند. این پارک شامل یک کارخانه باتری است که مشترکا با شرکت تولیدکننده باتری چینی موسوم به «گوتیون های-تک» ساخته می‌شود.
«اروین گاباردی» مدیرعامل فولکس واگن آنهوی گفت: فولکس واگن سرمایه گذاری‌هایی در شرکت گوتیون های-تک به منظور ادغام تامین کنندگان محلی با شبکه تامین جهانی فولکس واگن انجام داده است.
«بی ام دابلیو» دیگر خودروساز مشهور آلمانی نیز سریعا دست به کار شده تا از توانمندی‌های چین در زنجیره بالادستی خودروهای انرژی جدید بهره ببرد. این خودروساز اروپایی یک توافق طولانی مدت با شرکت مطرح تولید باتری خودروهای برقی یعنی «CATL» به امضاء رسانده تا باتری‌های استوانه‌ای را برای مدل‌های برقی جدید خود از سال ۲۰۲۵ خریداری کند.
شرکت خودروساز ژاپنی «تویوتا موتور» و غول تولید خودروهای برقی چین یعنی «BYD» نیز برای راه اندازی یک شرکت مشترک به منظور اجرای تحقیق و توسعه خودروهای برقی به توافق رسیده‌اند.
شرکت «زد اف فریدریش‌هافن» که یک قطعه ساز مطرح مستقر در آلمان است طی ماه ژوئن اعلام کرد قصد دارد کارخانه‌ای جدید در شهر «شن‌یانگ» در شمال شرقی چین به منظور تولید محور دیفرانسیل خودروهای برقی افتتاح کند.
«استفن ون شاکمن» که بخشی از مدیریت گروه زد اف است، گفت: این تحول برای پروژه جدید نشان دهنده سرمایه گذاری‌ها و نوآوری جاری زد اف در چین است.
طی ماه جاری، ابرکارخانه تسلای شانگهای که نخستین ابرکارخانه تولید خودرو خارج از ایالات متحده محسوب می‌شود، تولید دو میلیون خودرو در خط مونتاژ خود را جشن گرفت و به این ترتیب به دومین میلیون دستگاه خودروی خود در کمتر از ۱۳ ماه دست یافت.
تسلای شانگهای بیش از ۹۵ درصد از قطعاتش را بومی سازی کرده و ۹۹.۹۹ درصد از کارکنانش چینی هستند. علاوه بر این، بیش از ۵۰ درصد از خودروهای برقی که تسلا طی نیمه نخست امسال در سطح جهان به مشتریانش تحویل داد در کارخانه شانگهای تولید شده بود.
بر اساس اعلام تسلای چین، انتظار می‌رود مقیاس صنعتی خودروی برقی در «منطقه ویژه لینگانگ» در شانگهای که کانون بسیاری از تامین کنندگان تسلای محسوب می‌شود، در سال ۲۰۲۵ به ۳۰۰ میلیارد یوان (۴۱ میلیارد دلار) برسد و آن را به قطب تاثیرگذار خودروهای برقی در سطح جهان تبدیل کند.
«سونگ گانگ» مدیر ارشد تولید در ابرکارخانه تسلای شانگهای گفت: بسیاری از تامین کنندگان چینی قطعات عمیقا درگیر زنجیر جهانی تسلا شده‌اند و مورد ستایش دیگر برندهای بین‌المللی خودرو قرار گرفته‌اند.
«چوی دونگ‌شو» دبیرکل «انجمن خودروهای سواری چین»، گفت: همکاری فنی دو طرفه‌ای که ناشی از ظرفیت نوآوری روبه رشد تولیدکنندگان چینی است برای شرکت‌های داخلی و خارجی فرصت‌های برابری را به منظور کسب سود فراهم آورده است.
«جهان‌محلی» شدن
بازار خودروهای برقی پررونق به یک عرصه بزرگ برای خودروهای برقی کیفی و اقتصادی ساخته شده در چین، تبدیل شده است. اما شرکت‌های چینی به جای صرفا فروش کالاهای مونتاژ شده به شکل روز افزونی به توسعه ظرفیت تولید و ایجاد فرصت‌های شغلی در خارج روی آورده‌اند.
شرکت «نینگبو شوشنگ» که یک تامین کننده چینی قطعات برای شرکت تسلاست، تصمیم به تکثیر زنجیره صنعتی خود در مکزیک گرفته تا قطعات آلیاژ آلومینیوم خودرو تولید کند آن هم پس آن که «ایلات ماسک» مالک تسلا تصمیم به ساخت یک کارخانه تسلای جدید در نزدیکی «مونتری» در شمال شرقی مکزیک گرفت.
شرکت «جی ال مگ رر-ارث» که یک تولید کننده آهنرباهای مورد استفاده در خودروهای برقی است پس از شنیدن تصمیم ایلان ماسک در حال بررسی ساخت یک کارخانه بازیافت در مونتری است.
تولیدکنندگان باتری چین در حال توجه به یک رویکرد راهبرد دو سویه هستند: تبدیل چین به قطب جهانی تولید خودروهای برقی و راه اندازی پایگاه‌های «جهان‌محلی» در بازارهای بالقوه. این شرکت‌ها در طراحی فناوری و فرصت‌های شغلی جهانی در واکنش به تقاضا سرعت بالایی دارند و بنا بر این در حال تقویت یک زنجیره تامین جهانی منعطف‌تر هستند.
شرکت گوتیون های-تک در نظر دارد یک کارخانه بسیار پیشرفته باتری لیتیومی را در ایالت ایلینوی آمریکا برپا کند. «لی جن» رئیس و مدیرعامل گوتیون های-تک گفت: وقتی به ایلینوی بیاییم یک کارخانه جدید نمی‌سازیم بلکه در نظر داریم از کارخانه‌ای که وجود دارد دوباره استفاده کنیم و آن را دوباره به چرخه تولید بازگردانیم.
«جولیانا استراتون» معاون فرماندار ایلینوی گفت: این کارخانه جدید یک برگ برنده در اقتصاد ایالت ما به حساب می‌آید.
«جی بی پریتزکر» فرماندار ایلینوی نیز با اشاره به ۲۶۰۰ شغل جدیدی که قرار است این ابرکارخانه دو میلیارد دلاری ایجاد کند آن را مهم‌ترین سرمایه گذاری تولید در این ایالت طی دهه‌های گذشته خواند.
تصمیم راه اندازی کارخانه تولید باتری پس از آن گرفته شد که شرکت گوتیون های-تک سال گذشته اعلام کرد قصد دارد یک کارخانه ۲۱۱ هکتاری برای قطعات باتری خودروهای برقی در قلب میشیگان احداث و ۲۳۵۰ شغل را در دهه آینده ایجاد کند.
گوتیون های-تک در سال ۲۰۲۱ از یک توافق همکاری راهبردی با فولکس واگن به منظور ساخت یک کارخانه باتری در «سالزگیتر» آلمان خبر داد که قرار است تولیدش را در سال ۲۰۲۵ آغاز کند.
لی در این باره گفت: من شدیدا باور دارم که این مدل همکاری تجاری و اقتصادی چین-اروپا و همچنین راهبرد انرژی جدید جهانی موفق خواهند بود.
صبح ۱۶ سپتامبر نخستین مرکز تولید باتری و پایگاه عملیات گوتیون در اروپا اولین باتری تولید شده «گوتینگن» آلمان (یک شهر دانشگاهی در مرکز این کشور) را رونمایی کرد.
«پیتر ویلمسن» از مدیران جهانی گوتیون گفت که روح همکاری میان چین و اروپا در تلاش برای سبزتر ساختن اروپا، مهم بوده است.
«ای وی ای انرژی» که یک شرکت مطرح دیگر تولیدکننده باتری لیتیوم-یونی چینی است نیز قصد دارد یک کارخانه تولید باتری خودروهای برقی را در شهر «دبرچن» مجارستان راه اندازی کند. این شهر همچنین به عنوان مکان احداث یک کارخانه تولید باتری دیگر که قرار است توسط شرکت CATL ساخته شود، انتخاب شده است.
«پیتر شیارتو» وزیر تجارت و امور خارجه مجارستان در این باره گفت: ای وی ای انرژی که نهمین شرکت بزرگ باتری‌ساز در جهان به حساب می‌آید حدود ۱.۲ میلیارد دلار در این پروژه سرمایه گذاری خواهد کرد و بیش از هزار شغل ایجاد می‌کند.
تولیدکنندگان باتری چین همچنین در حال استفاده از ظرفیت بازارهای نوظهور هستند. CATL و گوتیون های-تک با «وین‌فست» خودروساز ویتنامی مشهور به «تسلای ویتنام» برای پشتیبانی از ایده تولید خودروی آن همکاری کرده‌اند.
گوتیون های-تک و وین‌فست نوامبر گذشته ساخت یک کارخانه باتری فسفات آهن لیتیومی را در استان «ها تینه» ویتنام آغاز کرده تا به نیاز روبه رشد وین‌فست برای قطعات خودروهای برقی پاسخ دهند.
انتقال فناوری نیز در حال انجام است. ای وی ای انرژی قرار است یک مرکز تحقیق و توسعه جدید در ایالت «اوهایو» با تمرکز خاص بر آزمایش، طراحی و ذخیره باتری‌های لیتیوم-یونی بسازد.
بر اساس اعلام «جابزاوهایو» یکی از بنیانگذاران مشترک مشترک مرکز فوق نوشت: تکنیک‌های ذخیره انرژی اختصاصی ای وی ای می‌توانند چرخه عمر کامل این باتری‌ها که در برخی موارد ۱۰ تا ۲۰ سال است، پشتیبانی کنند.
«جی.پی نوزیف» رئیس جابزاوهایو گفت: شرکت‌های آینده نگری مثل EVE Energy North America با سرمایه گذاری در اوهایو قادر به پیشبرد تحقیقات درباره چگونگی انجام بهترین ذخیره و پیشرفت باتری‌های لیتیوم-یونی برای آینده هستند.
