بحث‌های داغ سازمان ملل و ضرورت ابتکار حکمرانی جهانی چین
مباحث عمومی هشتادمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد (UNGA) روز سه شنبه ۲۳ سپتامبر (۱ مهر) در مقر سازمان ملل در نیویورک آغاز شد. امسال مصادف با هشتادمین سالگرد تأسیس سازمان ملل است؛ لحظه‌ای که باید جشن گرفته می‌شد. با این حال، از همان روز نخست، واژگانی مانند «اختلافات» و «مناقشه‌ها» بر فضای افکار عمومی حاکم شد.
در میانه بحث‌های پرحرارت امسال، جامعه بین‌المللی بار دیگر شاهد رویارویی آشکار دو دیدگاه نسبت به حکمرانی بود. در یک سو، منطق هژمونی و اقدامات یک‌جانبه قرار دارد که سازوکارهای چندجانبه را صرفاً ابزاری برای اعمال قدرت می‌بیند؛ و در سوی دیگر، مسیری بر پایه چندجانبه‌گرایی واقعی، متکی بر برابری حاکمیت، همبستگی و همکاری.
آنچه رسانه‌های بین‌المللی از آن با عنوان «بحث داغ» در سازمان ملل یاد کردند، واقعیتی هشداردهنده را بازتاب می‌دهد: مدل‌های فرسوده حکمرانی دیگر توان پاسخگویی به چالش‌های جهانی را ندارند.
نظام حاکم بین‌المللی دارای سه نقصان بزرگ است: عدم حضور به‌اندازه کافی کشورهای جهان جنوب، کاهش اعتبار و اقتدار، و نیاز فوری به اثربخشی بیشتر. این موارد انجام اصلاحات بنیادین را هم فوری و هم ضروری کرده است.
اگر بخواهیم امیدها، انتظارات و پرسش‌هایی را که نمایندگان در مجمع عمومی مطرح کرده‌اند خلاصه کنیم، به یک پرسش بنیادین زمانه خود می‌رسیم: چه نوع نظام حکمرانی جهانی باید بنا شود و چگونه باید آن را اصلاح و تقویت کرد؟
جامعه بین‌المللی ناگزیر است دست در دست هم دهد تا سازمان ملل بتواند با تحولات زمان همراه شود. اصلاحات به معنای تخریب کامل و آغاز از صفر نیست، بلکه باید این نهاد را با نیازهای امروز جهان هماهنگ‌تر سازد. ابتکار حکمرانی جهانی (GGI) که چین ارائه کرده، درست در مقطعی حساس مطرح می‌شود؛ زمانی که اقدامات قلدرمآبانه برخی قدرت‌های بزرگ به آسیب جدی و تضعیف شدید سازوکارهای چندجانبه از جمله سازمان ملل انجامیده است.
این ابتکار، راه‌حل‌های چین برای بهبود و ارتقای حکمرانی جهانی را ارائه می‌دهد. اصول کلیدی آن ـ از جمله پایبندی به برابری حاکمیتی، رعایت حقوق بین‌الملل، اجرای چندجانبه‌گرایی، حمایت از رویکرد مردم‌محور و تمرکز بر اقدامات واقعی ـ با اهداف و اصول منشور سازمان ملل متحد همخوانی دارد و پاسخگوی انتظارات مشترک اکثریت قریب به اتفاق کشورهاست.
این ابتکار بر نوآوری و بهبود، افزایش کارآمدی و ارتقای سیستم‌ها و سازوکارهای بین‌المللی موجود تأکید دارد تا بتوانند تغییرات در صحنه بین‌المللی را بازتاب دهند، سریع‌تر و مؤثرتر به چالش‌های جهانی پاسخ دهند و منافع مشترک همه کشورها را به شکلی بهتر پاس بدارند.
