داستان شین‌جیانگ؛ از مارچوبه نوظهور تا انجیرهای ماندگار
در فلات پامیر، جایی که گله‌ها در دامنه‌ها می‌چرند و کشت گندم سال‌هاست غذای اصلی روستاها را تأمین می‌کند، مارچوبه هیچ‌گاه بخشی از زندگی مردم نبود. اما بهار گذشته همه چیز تغییر کرد؛ زمانی که نوربیه عزیزی نخستین بار شاخه‌ای سبز را از خاک بیرون کشید و طعم تازه مارچوبه را چشید. او می‌گوید: بار اول خام امتحانش کردم و بار دوم با گوشت بره سرخ کردیم. نرم، متفاوت و شگفت‌انگیز بود.
مارچوبه برای بسیاری از روستاییان شهرستان آکتو در ناحیه خودمختار قرقیز کیزیلسو واقع در منطقه خودمختار اویغور شین‌جیانگ (شمال غربی چین) ناشناخته بود. آنچه برای ذائقه او تازگی داشت، در واقع آغازی بر تغییری بزرگ‌تر بود. در آوریل ۲۰۲۴، در چارچوب برنامهٔ همیاری استانی چین ــ که در سال ۱۹۹۷ برای ارائهٔ حمایت‌های مالی، فنی و منابع انسانی از سایر استان‌ها به شین‌جیانگ راه‌اندازی شد ــ استان جیانگشی واقع در شرق چین، در ایجاد یک پایگاه آزمایشی ۸ هکتاری برای کشت مارچوبه در این منطقه کمک کرد.
یک سال بعد، این مزارع روزانه نزدیک به ۱۰۰۰ کیلوگرم محصول برداشت می‌کنند که عمدتاً به هنگ‌کنگ صادر می‌شود. سطح زیر کشت اکنون به حدود ۲۰۰ هکتار رسیده و در فصل برداشت امسال، بیش از ۲۲۰ روستایی در این مزارع مشغول به کار بودند. درآمد حاصل نیز به بیش از ۷۰۰۰ یوان در هر مو رسید؛ رقمی بسیار بالاتر از محصولات سنتی منطقه.
برای یوسوپ آمت یوسوین ۵۵ ساله، که پیش‌تر به عنوان جنگلبان ماهانه ۱۰۰۰ یوان درآمد داشت، کشت مارچوبه تحولی بزرگ بود. او اکنون سه برابر بیشتر درآمد دارد و می‌گوید: حدود ۳۵۰۰ یوان در ماه می‌گیرم. زندگی بهتر شده و حتی خانه‌ام را هم بازسازی کرده‌ام.
اقلیم ویژه پامیر با روزهای گرم، شب‌های خنک و بارندگی اندک، محیطی ایده‌آل برای رشد مارچوبه فراهم کرده است.
به گفته شو هونگ، کارشناس کشاورزی از آکادمی علوم کشاورزی جیانگشی، این محصول در فضای باز و با هزینه کمتر نسبت به گلخانه قابل کشت است. او می‌افزاید: برنامه داریم از مارچوبه در تولید چای، نوشیدنی و حتی لوازم آرایشی استفاده کنیم.
در کنار این محصول تازه، انجیر قدیمی‌ترین همراه مردم منطقه است که اکنون جانی دوباره گرفته است. در آرتوکس، شهری که به «زادگاه انجیر چین» شهرت دارد، درختان چند صد ساله هنوز پابرجا هستند. اما سال‌ها روستاییان نمی‌توانستند انجیرهای شیرین خود را به فروش برسانند، چرا که به‌سرعت خراب می‌شدند.
از سال ۲۰۲۰، استان جیانگ‌سو بیش از ۱۰۱ میلیون یوان در چارچوب برنامه همیاری استانی برای توسعه این منطقه سرمایه‌گذاری کرد. با ایجاد زیرساخت‌های مدرن، گردشگری کشاورزی و شبکه لجستیک زنجیره سرد، انجیرهای محلی اکنون به سراسر چین راه یافته‌اند.
گوزلنیر تورگون، یکی از کشاورزان محلی، می‌گوید: قبلاً انجیرهایمان یک‌روزه خراب می‌شد. حالا باغمان روزانه میزبان صدها گردشگر است و درآمد خانواده چند برابر شده. طبق آمار، درآمد سرانه روستا از کمتر از ۱۰ هزار یوان پنج سال پیش، به بیش از ۱۸ هزار یوان در سال ۲۰۲۴ رسیده است.
انجیرهایی که زمانی نماد مشکلات معیشتی بودند، اکنون معیشت پایدار، گردشگران و امید به آینده‌ای روشن را برای مردم منطقه به ارمغان آورده‌اند.
