دلیل هراس رسانه‌های غربی از خودروهای برقی چین چیست؟

بی‌بی‌سی و برخی رسانه‌های دیگر مجموعه‌ای از سوءظن‌های تکراری و قابل‌انتظار را مطرح می‌کنند: آیا خودروهای برقی چینی اطلاعات را به پکن منتقل می‌کنند؟ آیا واردات ارزان‌قیمت، صنعت خودروسازی اروپا را نابود خواهد کرد؟ برای برخی در غرب، ظهور خودروهای برقی چینی دیگر نشانه‌ای از پیشرفت فناورانه نیست، بلکه نوعی «تهاجم» تلقی می‌شود. پشت این تغییر نگاه، یک نگرانی روانی نهفته است: احساس نارضایتی از عقب ماندن در رقابت فناورانه و ناتوانی در پذیرش واقعیت جدید رقابت جهانی.

توسعه خودروهای برقی چینی باید موهبتی برای گذار جهانی به سوی انرژی سبز باشد. با این حال، نه فقط بی‌بی‌سی، بلکه بسیاری از رسانه‌های غربی آن را به چشم «تهدیدی امنیتی»، «تهدیدی اقتصادی» یا حتی «ابزاری سیاسی» می‌نگرند. آنها مدام تردید ایجاد می‌کنند و بدبینی را گسترش می‌دهند – اما واقعیت خود را نشان داده است: هشدارهایشان بی‌اساس بوده است. حتی بی‌بی‌سی نیز ناچار شد در گزارش‌های خود اذعان کند و بگوید: «برای مصرف‌کنندگان، این باید خبر خوبی باشد.»

از قرار معلوم اگر یک پیشرفت فناورانه از غرب سرچشمه نگیرد، به عنوان پیشرفت به آن نگریسته نمی‌شود. اگر یک نوآوری سبز از چین نشأت بگیرد، آن را به عنوان «نفوذ» برچسب می‌زنند. این همان دیدگاه ژئوپلتیک در لباسی مبَدل است.

«جیسون آر. بی. اسمیت» مجری کانال یوتیوب «پل به چین»، از رسانه‌های اجتماعی نیز غافل نماند. او مستقیما به مقاله اخیر «سی‌ان‌بی‌سی» با عنوان «مسابقه خودروهای برقی چین تا انتها، چند برنده احتمالی را باقی می‌گذارد» واکنش نشان داد. اسمیت در شبکه اجتماعی ایس نوشت: آیا سی‌ان‌بی‌سی روزنامه‌نگارانش را برای بدنام کردن چین آموزش می‌دهد، یا فقط افراد ضدچینی را استخدام می‌کند؟ چین دلیل اصلی اقتصادی بودن انرژی خورشیدی و خودروهای برقی است.

نکته جالب‌تر اینجاست که سخنان اسمیت با استقبال کاربران در ایکس روبرو شد. یکی از آنها نوشت: کاملا پیداست که بسیاری از این افراد اول به یک نتیجه دلخواه رسیده‌اند و بعد هر بار سعی می‌کنند برایش دلیل بتراشند.

این واکنش‌ها نشان‌دهنده رشد آگاهی عمومی و افزایش انتقاد از روایت‌های ایدئولوژیکی به سبک جنگ سرد است که رسانه‌های غربی ترویج می‌کنند.

پس این رسانه‌ها دقیقا در حال انجام چه کاری هستند؟

اسمیت در مصاحبه با روزنامه «گلوبال تایمز» گفت: تردیدی نیست که تلاش‌های چین برای تولید خودروهای برقی مدرن، باکیفیت و اقتصادی، در رسانه‌های غربی به‌طور منفی بازتاب یافته است.

وی افزود: «این وضعیت واقعا تاسف‌برانگیز است.» در حالی که پیش از ورود چین به بازار، شرکت‌های غربی مانند «تسلا» با واکنش‌های بسیار مثبت و تحسین رسانه‌ها روبه‌رو بودند، حالا ناگهان نویسندگان و روزنامه‌نگاران به جای تمجید از خودروهای برقی، این پرسش را مطرح می‌سازند: «اما آیا بهای عمیق‌تری وجود دارد؟» اسمیت با این رویکرد، معیارهای دوگانه رسانه‌های غربی را به چالش کشید.

این تغییر لحن نکته مهمی را نشان می‌دهد: «هزینه»‌ای که مطرح می‌شود، در واقع چیزی نیست جز ناراحتی یک سیستم قدیمی از پذیرش قواعد جدید بازی. آنچه واقعاً آن‌ها را نگران کرده، نه «امنیت سایبری» است، بلکه از دست رفتن کنترلشان بر روایت بازار جهانی است.

ظهور خودروهای برقی چینی یک‌ شبه رخ نداد. این نتیجه سیاست‌های بلندمدت و تلاش‌های مداوم تحقیق و توسعه شرکت‌هایی مانند BYD است. این شرکت طی سال‌ها میلیاردها دلار سرمایه‌گذاری کرده و در زمینه فناوری باتری، تولید هوشمند و بهینه‌سازی مصرف انرژی پیشرفت‌هایی چشمگیر داشته است. این خودروساز چینی تا سال ۲۰۲۰، بیش از ۳۵ هزار نیروی تحقیق و توسعه را به کار گرفته بود و تا آوریل ۲۰۲۱ بیش از ۳۲ هزار درخواست ثبت اختراع در سطح جهانی ثبت کرده بود. آنچه رسانه‌های غربی آن را «دامپینگ» می‌نامند، در واقع نتیجه طبیعی نوآوری مستمر است، نه یارانه‌های بی‌حد و حصر یا جنگ‌های قیمتی ساختگی.

در واقع، دلیل اصلی توانایی چین در ارائه خودروهای برقی باکیفیت و مقرون به صرفه، پیشرفت‌های واقعی فناوری است. این دستاوردها نتیجه توسعه سبز هستند. اگر حتی چنین پیشرفتی با دیدگاه‌های شکاکانه و سوءظن نگریسته شود، چگونه می‌توانیم مشترکا با تغییرات اقلیمی مقابله کنیم؟ اگر تفکر ژئوپلیتیکی همچنان بر همکاری جهانی غلبه داشته باشد، گذار به سمت توسعه پایدار چگونه می‌تواند موفق باشد؟

خودروهای برقی چینی همچنان شمار بیشتری از بازارهای جهانی را در خواهند نوردید. محبوبیت این خودروها، به ویژه در کشورهای «جنوب جهانی»، شفاف‌ترین و قدرتمند‌ترین دست رد به سینه کارزار سیاه‌نمایی غربی‌هاست.