گفتگوهای چین-آمریکا نشانهای مثبت؛ واشنگتن در آزمون عمل سربلند میشود؟
پس از چندین دور نزاع تعرفهای شدید که بازارهای مالی را تحت تاثیر خود قرار داد، ایالات متحده و چین قرار است این هفته نخستین نشست سطح بالای اقتصادی و تجاری خود را در سوئیس برگزار کنند.
سخنگوی وزارت بازرگانی چین چهارشنبه ۷ آوریل (۱۷ اردیبهشت) درباره این نشست که به سرپرستی «هه لیفنگ» معاون نخست وزیر چین و «اسکات بسنت» وزیر خزانهداری آمریکا برگزار خواهد شد، اظهارنظر کرد و گفت: چین پس از ارزیابی دقیق پیامهای ایالات متحده با در نظر گرفتن انتظارات جهانی، منافع ملی و درخواستهای صاحبان صنایع و مصرفکنندگان آمریکایی، تصمیم گرفت با طرف آمریکایی وارد تعامل شود.
اقدامات تعرفهای یکجانبه دولت ترامپ به شکلی چشمگیر روابط اقتصادی پکن-واشنگتن و نظم تجاری جهانی را مختل ساخته و بنا بر این موانعی قابل توجه بر سر راه احیای اقتصاد جهان ایجاد کرده است.
پژوهشگران آمریکایی اخیرا هشدار دادهاند که خطر رکود اقتصادی جهان در نتیجه عدم قطعیتهای تجاری افزایش یافته است. در پی اعلامهای مکرر واشنگتن درباره اعمال تعرفهها، «صندوق بینالمللی پول» (IMF) بیشترین میزان کاهش در پیشبینی رشد اقتصادی ایالات متحده را در میان اقتصادهای پیشرفته برای سال جاری اعلام کرد و رقم پیشبینیشده را از ۲.۷ درصد به ۱.۸ درصد کاهش داد. همچنین، این نهاد بینالمللی رشد اقتصادی جهانی در سال ۲۰۲۵ را ۲.۸ درصد برآورد کرده که نسبت به برآورد قبلی یعنی ۳.۳ درصد کاهش یافته است.
با در نظر گرفتن این شرایط، دیدار آتی میان دو اقتصاد بزرگ جهان بیشک یک نشانه مثبت تلقی میشود، نه فقط برای کشورهایی که در حال حاضر با اختلافات تجاری دست و پنجه نرم میکنند، بلکه برای جامعه جهانی که خواهان ثبات اقتصادی است.
بسنت در مصاحبه با شبکه «فاکس نیوز» با اشاره به نشست آتی با چین اذعان کرد که نرخ تعرفه کنونی «پایدار نیست» و گفت: قبل از اینکه بتوانیم به پیش برویم با کاهش تنش انجام دهیم.
پیشتر «دونالد ترامپ» رئیسجمهور ایالات متحده، لحن خود را نسبت به تعرفهها ملایمتر کرده و از تمایل خود برای کاهش نرخها در مقطعی و گفتگو با پکن از طریق کانالهای مختلف خبر داده بود.
ظاهرا ایالات متحده اثر ضربه اقدامت تعرفهای یکجانبه خود را حس کرده است. حتی اگر یک توافق تجاری گسترده در مقطع کنونی واقعگرایانه نباشد، اما برگزاری گفتگوی سطح بالای پکن-واشنگتن برای کاهش تنشها ضروری است.
تاریخ بارها ثابت کرده که همکاری، نه تقابل، یگانه راهحل در عصر یکپارچگی جهانی است. تعاملات مثبت و سازنده میان دو اقتصاد بزرگ جهان برای احیای اقتصادی جهان لازم است.
موضع چین در قبال تعرفهای آمریکا ثابت بوده و در عین حال اگر مجبور به مبارزه شود تا آخر خواهد جنگید و در این میان درهای آن برای مذاکره نیز همچنان باز است. اقدامات متقابل چین در برابر تعرفههای آمریکا برای دفاع از حقوق و منافع مشروع این کشور است. چین در دفاع از نظام تجاری چندجانبه و به اشتراکگذاری فرصتهای توسعه با بقیه جهان مصمم بوده است.
همچنین شایان توجه است که دولت ایالات متحده به شکلی گسترده به این شناخته میشود که حرف و عملش یکسان نیست؛ در حالی که در جریان مذاکرات ابراز تمایل و اشتیاق میکند، بارها پس از تعاملات «مثبت» با چین، تعهدات خود را زیر پا گذاشته است. بدتر از آن، بارها نشان داده که چگونه از گفتگو بهعنوان ابزاری برای اعمال فشار یا حتی باجگیری استفاده میکند.
اینکه آیا دولت ترامپ پس از هفتهها آسیب از جنگ تعرفهها، در مذاکرات صادق است یا خیر، معلوم نیست. چین از مذاکرات استقبال میکند. اگر طرف آمریکایی صداقت دارد باید به قوانین تجارت بینالملل احترام بگذارد و تضمین دهد که این مذاکرات بر اساس احترام متقابل، برابری و منافع متقابل انجام میشود.
اگر دولت ترامپ واقعا قصد دارد شرکتها و مردم آمریکا را از جنگ تجاری فعلی نجات دهد و شعار «بازگرداندن عظمت به آمریکا» را محقق سازد، این مسیر تنها گزینه پیشِ رو است.