شرکای همکاری قابل اعتماد؛ انتظار جهان از چین و اتحادیه اروپا
«شی جین پینگ» رئیس جمهور چین سه شنبه ۱۴ ژانویه (۲۵ دی) به درخواست «آنتونیو کاستا» رئیس شورای اروپا با وی تلفنی گفتگو کرد. نخستین تماس شی با رهبر جدید این نهاد اتحادیه اروپا، راهنمایی راهبردی مهمی برای روابط چین-اتحادیه اروپا در مقطعی حساس با تکیه بر دستاوردهای گذشته و گشایش آیندهای جدید بود.
بسیاری از مردم متوجه شدند که شی جین پینگ طی این تماس تلفنی به این موضوع اشاره کرد که چین به اتحادیه اروپا اعتماد دارد و امیدوار است اتحادیه اروپا نیز ثابت کند یک شریک همکاری قابل اعتماد برای چین باشد.
این اظهار نظر به طور گسترده توسط رسانههای اروپایی نقل شد و به عنوان حسن نیت و قصد سازنده از جانب چین در قبال اروپا تلقی گردید. رسانههای غربی همچنین اینگونه تحلیل کردند که اروپا امیدوار به ارسال یک سیگنال به ایالات متحده مبنی بر این است که میخواهد درها را با چین باز نگه دارد.
تبدیل شدن به یک «شریک همکاری قابل اعتماد» و این ایده که «همفکری باعث ایجاد شراکت میشود و جستجوی زمینههای مشترک در عین احترام به اختلافات، شراکت را نیز تعریف میکند» نه فقط انتظاراتی مهم از جانب هستند، بلکه باید به مسیر مشترک تلاشها برای چین و اروپا تبدیل شود.
این از ارتباط کاربردی قدرتمندی برخوردار است. اعتماد اساسی در مناسبات چین-اتحادیه اروپا اخیرا به روشنی تا حدی نقض شده و ترمیم این اعتماد طرفین ضروری است. بسیاری از مردم چین اینطور برداشت میکنند که طرف اروپایی گاهی اوقات مثل یک دوست رفتار نکرده است.
به عنوان مثال، برخی در اروپا به طور کامل یک دیدگاه سودمندگرا را اتخاذ کرده و تحریمهای یک جانبه را علیه شرکتهای چینی اعمال نموده و همزمان به افزایش سرمایه گذاری چین در حوزههای خاص امیدوارند. پذیرش این رویکرد برای چینیها دشوار است. این طرز فکر که به دنبال کسب همه چیز برای خود بدون اهمیت دادن به نگرانیهای دیگری است، در واقع یک تفکر بسیار خودخواهانه است که اعتماد طرفین را تضعیف میکند.
شناخت این امر ضروری است که همکاری اقتصاد و تجاری چین-اروپا با مزیتهای مکمل و منافع متقابل تعریف میشود. هر دو طرف مدافع نظام تجاری چندجانبه هستند و یک رابطه همزیستی اقتصادی قوی ایجاد کردهاند. این یک واقعیت عینی است.
چین و اتحادیه اروپا دومین شرکای تجاری بزرگ همدیگر هستند. اتحادیه اروپا بزرگترین منبع کالاهای مصرفی وارداتی چین و بزرگترین بازار صادراتی محصولات الکترومکانیکی چین است. علیرغم تنشهای تجاری، تجارت چین-اروپا در سال گذشته به نرخ رشد ۱.۶ درصدی دست یافت. تجارت چین با فرانسه، اسپانیا و مجارستان به ترتیب ۲ درصد، ۴.۵ درصد و ۱۲.۹ درصد رشد پیدا کرد.
علاوه بر این خدمات قطار باری چین-اروپا با ۱۰۰ هزا سفر رکوردی جدید را به جا گذاشت. با بررسی این «کارنامه» جدید تجارت چین-اروپا، همچنان میتوانیم سودهای توسعه عظیم و چشماندازهای گستردهای را ببینیم که جامعه همواره نزدیک و انعطافپذیر منافع مشترک چین و اروپا میتواند برای هر دو طرف به ارمغان بیاورد.
همکاری چین-اروپا در گذشته اساسا مبتنی بر موقعیت مربوطه آنها در زنجیره صنعتی جهانی بوده است. حالا با توسعه سریع چین، جایگاه آن در زنجیره صنعتی نیز در حال تغییر است. این ارائه کننده فرصتهای بیشتر نسبت به خطرات، برای اروپاست.
چین و اتحادیه اروپا با بهره گیری از مقیاسهای اقتصادی بزرگ و نظامهای صنعتی جامع هر دو طرف در کنار مزایای منحصربفردشان در منابع طبیعی و توانمندیهای نوآوری فناورانه، میتوانند به سطحی بالاتر از یکپارچگی میان زنجیرههای تامین، زنجیرههای صنعتی و زنجیرههای ارزش دست یابند.
این باید به عنوان یک مزیت قوی برای پیشبرد همکاری چین-اتحادیه اروپا تلقی گردد، نه آنکه برچسب «منطقه خطر» به آن زده شود.
اختلافات و مشکلات نشان دهنده کل روابط چین-اروپا نیست. دقیقا بخاطر همین اختلافات است که گفتگو و ارتباط میان چین و اروپا از اهمیتی ویژه برخوردار است.
هنگام بررسی روابط اقتصادی و تجاری چین-اروپا، باید از دیدگاه کوتهبینانه «برد در برابر باخت» فراتر رفت.
هیچ تعارض منافع اساسی یا اختلافات ژئوپلتیکی میان چین و اروپا وجود ندارد و این طی ۵۰ سال گذشته تغییر نکرده است.
همانگونه که رئیس جمهور شی تاکید کرد، مناسبات چین-اتحادیه اروپا طی ۵۰ سال گذشته نه فقط به توسعه آنها کمک کرده بلکه کمکهای قابل توجهی به صلح و رفاه جهانی هم کرده است.
چین و اروپا فقط با ادامه حرکت در جهت سود و اعتماد متقابل میتوانند به ثبات و پیشرفت درازمدت دست یابند. هر دو طرف از طریق احترام متقابل، رفتار برابر و گفتگوی باز رشد و توسعه مییابند و به «شرکای همکاری قابل اعتماد» تبدیل میشوند – این همچنین پشتیبانی قوی برای مقابله با موج حمایت گرایی و ترویج راه حلهایی برای چالشهای جهانی را فراهم میسازد، چیزی که جهان امیدوار است شاهد آن باشد.