پیشی گرفتن فناوری هوش مصنوعی چین از برترین شرکتهای جهان
«سیگما جغرافیا» به عنوان نخستین مدل زبانی بزرگ چند وجهی جهان در زمینه علوم جغرافیایی در پکن رونمایی شد. (عکس شینهوا/ لی شین)
در آخرین روزهای سال ۲۰۲۴ میلادی، یک استارت آپ چینی به نام «دیپ سیک»(DeepSeek) در یک اقدام پیشگامانه با انتشار جدیدترین مدل زبانی (LLM) خود که میتوان آن را با پیشروترین مدلهای متعلق به شناختهشدهترین شرکتها از جمله «اوپن اِی آی»(OpenAI) مقایسه کرد، توانست یک جایگاه قابلتوجه در زمینه هوش مصنوعی مولد برای خود کسب کند.
به گفته گروه توسعهدهندگان این شرکت که دفتر اصلی آن در شهر هانگجو قرار دارد، مدل «دیپسیک وی ۳»( V3DeepSeek) آنها تنها در طول دو ماه و با استفاده از منابع محاسبات بسیار کمتری نسبت به نمونههای مشابه آموزش دیده و در حالی که عملکردی همتراز با برترین مدل اختصاصی جهان یعنی «چت جی پی تی ۴ اُ» (GPT-4o) دارد، خدمات خود را با هزینهای بسیار کمتر از رقبا به متقاضیان ارائه میکند.
پس از رونمایی از این مدل زبانی بزرگ دیپسیک، «آندری کارپاتی» از بنیانگذاران شرکت اوپن ای آی در حساب «ایکس» خود نوشت:« امروز با رونمایی وزن باز (open weights) دیپسیک وی ۳ به عنوان مدل زبانی بزرگ در حل مدلهای پیشرو که با بودجهای در حد شوخی (۲۰۴۸ جی پی یو (GPU) برای ۲ ماه و با ۶ میلیون دلار) آموزش داده شده باعث شد همه چیز خیلی ساده به نظر برسد.» در اینجا منظور کارپاتی «وزن باز» در مورد این مدل هوش مصنوعی، چیزی شبیه به مدلهای متن باز در نمونههای نرمافزاری و سیستمهای عامل مثل لینوکس است.
«تیم دیتمرس» پژوهشگر شرکت «آلن ای آی» (Allen AI) نیز در «ایکس» نوشت: «این یک مهندسی تمیز با وجود محدودیت بودجه است. . . همه چیزش برازنده است.»
ابزار متن باز جدید شرکت دیپ سیک نمونهای از تغییر رویکرد و اهداف چین در زمینه توسعه هوش مصنوعی است و نشان میدهد که اکنون دیگر هدف چین تنها رسیدن به سطح «چت جی پی تی» نیست. در عوض، شرکتهای فناوری چینی اکنون بر ارائه خدمات هوش مصنوعی مقرون به صرفهتر و همه کارهتر متمرکز شدهاند.
بر اساس گزارش سال ۲۰۲۴ مرکز اطلاعات شبکه اینترنت چین، تا ماه ژوئن این سال، ۲۳۰ میلیون کاربر در چین برای استفاده از محصولات مولد مبتنی بر هوش مصنوعی ثبت نام کردهاند.
هنرمندان هوش مصنوعی
در ماه نوامبر، یک استارت آپ هوش مصنوعی در پکن به نام شرکت فناوری «شنگشو»(ShengShu Technology) از ابزار تبدیل تصویر به ویدیو خود به نام «ویدو-۱.۵»( Vidu-1.5) رونمایی کرد که قادر است پس از دریافت سه تصویر ورود در عرض ۳۰ ثانیه یک ویدیو تولید کند که در عین حال اشیاء موجود در صحنههای مختلف آن با یکدیگر روابط منطقی دارند.
عملکرد چشمگیر این ابزار به سرعت هم از سوی جامعه هوش مصنوعی و هم در میان فعالان صنعت سینما مورد تحسین گسترده قرار گرفت.
برای فیلم «ونوم: آخرین رقص» شرکت سونی که در ماه اکتبر ۲۰۲۴ در چین به نمایش درآمد، با استفاده از همین ابزار «ویدو» یک تیزر تبلیغاتی زیبا به سبک نقاشیهای آبمرکب چینی ساخته شده بود. در این تیزر میبینیم که چطور لکههای جوهر روی صفحه گسترده میشوند و همزمان با آن شخصیت ونوم به یک اسب جنگی، ماهی، درنا و در نهایت به یک فانوس کونگمینگ (بالن آرزو) تبدیل میشود.
به گفته جانگ شودونگ، مدیر محصول شرکت شنگشو: «با استفاده از روشهای سنتی سینمایی، تولید یک تیزر ۳۰ ثانیهای معمولا حدود ۳۰ روز طول می کشد اما با ویدو این فرآیند تنها ۱۰ روز زمان میبرد و نزدیک به ۹۰ درصد در هزینه های پس از تولید صرفه جویی میشود.
جانگ در ادامه افزود: طراحی با هوش مصنوعی همچنین میتواند با الهام بخشیدن به هنرمندان، ایدههای خلاقانه جدید آنان را به سطحی فراتر از انتظار ببرد.
در ماه مارس، وانگ فنگ و گروهی از همکارانش در دانشگاه نرمال شرق چین از یک رمان تخیلی بیش از یک میلیون کلمهای به نام “فرستاده تیانمینگ” رونمایی کردند که با یک مدل زبانی بزرگ هوش مصنوعی توسعه داده شده در چین نوشته شده است. وانگ گفت: “این رمان تنها در یک ماه و نیم تکمیل شد، در حالی که خلق چنین اثری توسط یک انسان نویسنده متعهد یک سال طول خواهد کشید. “
این گروه در ادامه دومین رمان نوشته هوش مصنوعی خود به نام “بیداری در عصر ماشین” را منتشر کردند که خط روایت آن جذابتر شده و در مقایسه با رمان نخست آنها که در هر فصل به طور متوسط شاهد در هر فصل شاهد ۱.۲ درگیری و تنش در روایت هستیم در این اثر به طور متوسط در هر فصل ۱.۵ درگیری وجود دارد.
عشاق مصنوعی
چتبات «شینگیه» ( Xingye) توسط استارتاپ «مینیمکس» (MiniMax) در شانگهای توسعه یافته و با استفاده از هوش مصنوعی به کاربران خود این امکان را میدهد که با یک شریک مجازی روابط عاشقانه داشته باشند. در عین حال، جوان بودن بیشتر کاربران آن باعث شده که این محصول شرکت مینیمکس یک “حال و هوای جوانپسند” منحصر به فرد داشته باشد و به عنوان مثال ترکیب چت بات هوش مصنوعی آن با یک سیستم جمع کردن کارتهای کلکسیونی، از آن یک برنامه پویا و مناسب برای تولید محتوا توسط کاربران ساخته است.
گروههای مختلف علاقهمندان به فرهنگ اینترنتی جذب این چت بات شدهاند. از طرفداران انیمه و کمیک استریپ گرفته تا دوستداران کازپلی و گیمرها، همگی از شخصیتهای مجازی هوش مصنوعی این ابزار برای ایجاد روایت های منحصر به فردی استفاده میکنند که مورد توجه گروه همفکران آنها قرار میگیرد.
نسخه بین المللی این چت بات به نام «تاکی» (Talkie) به همراه یکی دیگر از برنامههای همدم هوش مصنوعی چینی به نام «پلی ای آی» (Poly.ai)، در نیمه اول سال ۲۰۲۴ در بین ۱۰ برنامه برتر هوش مصنوعی دانلود شده در ایالات متحده قرار گرفتند.
مدل زبانی بزرگ شرکت علی بابا با نام «تونگ یی»( Tongyi) که به شکل تخصصی برای فناوری آواتار دیجیتال توسعه داده شده، اخیرا با ویژگی «صحنه همگانی» (all-people’s stage) خود در اینترنت مشهور شده است. این ویژگی نوآورانه به کاربران امکان آن را میدهد که عکسهای ثابت را به ویدیوهای آواز و رقص متحرک تبدیل کنند و از این طریق یک روند جدید را در زمینه سرگرمی ایجاد کرده است.
در ماه ژوئن سال ۲۰۲۴، در جریان یکی از جشنهای تلویزیون مرکزی چین، با استفاده از هوش مصنوعی «تونگ یی» جنگجویان سفالی مشهور چین توانستند به شکل سنتی چینی آهنگ قدیمی «هوآیین» را برای مخاطبان اجرا کنند.
با این حال، سوء استفاده از چنین فناوریهایی که با نام «سَرِ سخنگو» (Talking head) شناخته میشوند، منجر به افزایش محتواهای جعلی مانند بازنویسی اثر کلاسیک “رویای اتاق سرخ” به شکل داستانی با موضوع هنرهای رزمی نیز شده است.
در آخرین ماه از سال گذشته میلادی، ارگان نظارت بر انتشار محتواهای فضای مجازی چین، به منظور تقویت اقدامات نظارتی قوانین جدید خود را منتشر کرد که نشان از تعهد چین به نظارت دقیق بر رشد سریع هوش مصنوعی دارد.
تقویت تجارت الکترونیک با هوش مصنوعی
در استان «ههبی» در شمال چین، یک کارآفرین ۳۸ساله به نام «لیو هونگوِی»، سه فروشگاه در سایت بینالمللی «علی بابا» (Alibaba International) راهاندازی کرده که هر کدام بیش از ۱۰۰ میلیون یوان (۱۳.۷ میلیون دلار آمریکا) فروش سالانه دارند. او اکنون از ابزارهای هوش مصنوعی برای گسترش فعالیت خود در زمینه چهارم یعنی «خانههای سیار» استفاده میکند.
او ابتدا با کمک ابزار هوش مصنوعی علی بابا متوجه روند رو به رشد خانههای سیار در بخش ساخت و ساز شد و به این نکته پی برد که در بخشهای مختلف این صنعت از جمله خانههای موسوم به کپسولی تا سرپناههای اسکان موقت تقاضاهای متنوع وجود دارد.
مدت کوتاهی پس از عرضه این بخش از کسب و کار او، یک مشتری فرانسوی با او تماس گرفت و به سرعت یک خانه کانتینری با قابلیت گسترش از دو سو (double-winged container) را خریداری کرد.
بررسیهای بیشتر او با کمک هوش مصنوعی نشان داد که مشتریان در کشورهای اروپای غربی و مرکزی به عایقکاری خانه اهمیت بسیار میدهند و به همین دلیل این کارآفرین با تکیه بر این ویژگی در عناوین و توضیحات محصولات و هدف قرار دادن این مناطق، میزان مراجعه به فروشگاههای خود و سفارشهای خرید را با موفقیت افزایش داد.
لیو گفت: «پیش از این، سه تا چهار سال طول میکشید تا یک دسته محصول جدید به سطح فروش ۱۰۰ میلیون یوان برسد، اما اکنون طبق هدفگذاری من تنها در دو سال میتوان به چنین سطحی دست پیدا کرد.»
امروز هوش مصنوعی به یک ابزار ضروری برای مشاغل وابسته به تجارت الکترونیک در چین تبدیل شده و با ارائه توصیههای مناسب، انجام فرآیندهای مختلف تسهیل میکند.
به گفته وانگ یونفنگ، مدیر ارشد فناوری یک پورتال تجارت الکترونیک چینی به نام «جیتک» (Zhi-tech) نیز گفت: «پیشبینیهای هوش مصنوعی بین ۱۰ تا ۲۰ درصد دقیقتر از پیشبینیهای انسانی است.»
«اویانگ ریهویه» (Ouyang Rihui)، کارشناس اقتصاد اینترنتی دانشگاه مرکزی امور مالی و اقتصاد چین نیز میگوید: «استفاده از مدلهای زبانی بزرگ عملکرد کسبوکارها را متحول میکند و میزان بهرهوری آنها را افزایش میدهد، در نتیجه مصرفکنندگان نیز تجربه خرید بهتری خواهند داشت.»