گشایش فناوری؛ کلید مدرنیزاسیون به سبک چینی
«شی جینپینگ» رئیس جمهور چین با تاکید بر اینکه گشایش، مشخصه تعیین کننده مدرنیزاسیون به سبک چینی است، گفت که مدرنیزاسیون چینی باید به وسیله مدرنیزاسیون علمی و فناوری مورد حمایت قرار گیرد. گشایش سطح بالا در حوزه فناوری برای تسریع سفر چین به سوی تبدیل شدن به یک نیروگاه فناوری و پیشبرد مدرنیزاسیون به سبک چینی، ضروری است.
همکاری بینالمللی در فناوری، توانمندیهای نوآورانه چین را افزایش داده و با توسعه گشایش و همکاری فناورانه میتوان استعدادها و موسسات برتر جهانی را جذب کرد تا تشکیل تیمهای پژوهشی که نتایج کیفی ایجاد کنند، تسهیل گردد.
به اشتراکگذاری پیشرفتهای فناوری با جهان به چین امکان داده تا یک شبکه نوآوری جهانی بازتر و فراگیر بسازد و جریان جهانی و به اشتراکگذاری منابع فناورانه تسهیل شود. این تلاش جمعی به مقابله با چالشهای جهانی مانند تغییرات اقلیمی و بهداشت عمومی کمک کرده و ساخت جامعهای بشری با آینده مشترک را ترویج نموده است.
بر اساس «دادههای آماری مربوط به مقالات علم و فناوری چین ۲۰۲۴»، در سال ۲۰۲۳ یک سوم مقالات پراستناد چین نتیجه همکاریهای بینالمللی به رهبری محققان چینی بوده و ۲۰.۴ درصد از مقالات منتشر شده چین با همکاری نویسندگان خارجی از ۱۷۷ کشور و منطقه نوشته شده است. چین تعامل عمیقی در برنامهها و پروژههای مهم علمی بینالمللی داشته است.
چین از طریق ابتکار «کمربند و جاده» همکاری فناورانه منطقهای سطح بالا را ترویج کرده، توافقنامههای علمی و فناوری بین دولتی با بیش از ۸۰ کشور به امضا رسانده، بیش از ۵۰ آزمایشگاه مشترک در چارچوب ابتکار کمربند و جاده راهاندازی کرده و مراکز متعدد آزمایشی فناوری کشاورزی و پارکهای صنعتی خارجی را تاسیس نموده است.
علاوه بر این چین و کشورهای کمربند و جاده ۹ مرکز انتقال فناوری بینالمللی راهاندازی کردهاند که تاکنون میزبان بیش از ۳۰۰ رویداد تبادل فنی بوده و به اجرای بیش از هزار پروژه تعاملی منجر شده است.
اما چالشها هم وجود دارند. چشمانداز پیچیده بینالمللی خطراتی را متوجه گشایش فناورانه چین ساخته چرا که برخی کشورها با توسل به یکجانبهگرایی و حمایتگرایی تجاری در حال ایجاد موانع برای چین هستند. همچنین چین باید توانایی خود برای استفاده از منابع نوآورانه جهانی را بهبود بخشد، همکاریهای فناوری جهانی شرکتهای چینی را تقویت کند و سیاستها و مقررات خود را با سیاستها و مقررات جهانی سازگار نماید.
چین به منظور ترویج هر چه بیشتر باز گشایش فناورانه سطح بالا و پیشبرد مدرنیزاسیون به سبک چینی باید بر سه حوزه تمرکز کند:
اول از همه چین باید فعالانهتر، بازتر و موثرتر سیاستهای نخبگی را اجرا کند تا یک محیط پژوهشی فراگیر ایجاد نماید، پلتفرمهای همکاری جهانی برای جذب استعدادهای برتر جهانی راهاندازی و به نیروی کار خود کمک کند تا یک چشمانداز جهانی را توسعه بخشد و در عین حال پژوهشگران چینی را تشویق کند تا با سازمانهای بینالمللی تعامل کنند.
دوم، چین باید صندوقهای پژوهشی جهانی به منظور خلق فرصتهای همکاری برای محققان بینالمللی راهاندازی کند، امکانات زیرساخت علمی مهم و بزرگ مانند رادیو تلسکوپها و شتابدهندههای انرژی بالا برای جذب دانشمندان برتر بسازد – و پلتفرمهایی را برای مدیریت منابع اطلاعات علمی به منظور اطمینان از جریان و تخصیص کارآمد مقالات، گزارشها و دادهها توسعه بخشد.
و سوم، این کشور باید قوانین و مقررات خود را با پروتکلها و توافقنامههای تجاری بینالمللی با استاندارد بالا مانند «توافقنامه جامع و مترقی برای مشارکت ترانس پاسیفیک» و «توافقنامه مشارکت اقتصاد دیجیتال» به منظور توسعه گشایش نهادینه همسو سازد، پلتفرمهای چندجانبه برای اقتصد دیجیتال و هوش مصنوعی بسازد، حمایت از حقوق مالکیت معنوی داخلی را تقویت کند و به موضوعات حکمرانی در فناوریهای نوظهور از طریق همکاری جهانی رسیدگی کند و در عین حال با خطراتی مانند نقض حریم خصوصی و اطلاعات غلط مقابله نماید.