بازگشایی کلیسای نوتردام پاریس؛ شاهدی بر ارزش یادگیری متقابل میان تمدن‌ها
کلیسای نوتردام پاریس که پنج سال قبل طعمه حریق شده بود، هشتم دسامبر (۱۸ آذر) پس از مرمت و نوسازی به روی عموم گشوده شد. فرانسه یک روز قبل از بازگشایی، یک مراسم بزرگ با حضور شخصیت‌های عالیرتبه جهان برگزار کرد.
«امانوئل ماکرون» رئیس جمهور فرانسه در سخنرانی‌اش مراتب تقدیر و تشکر خود را از طرف مردم فرانسه به «تمام کسانی که کلیسای نوتردام را نجات دادند، کمک کردند و بازسازی نمودند» ابراز داشت و عبارت «متشکرم» به زبان‌های مختلف روی دیوارهای خارجی این کلیسا به نمایش در آمد.
دشواری بازسازی نوتردام که مناره و بام آن در آتش سوزی فروریخته بود، زمانی «کاری غیرممکن» تصور می‌شد. بازسازی کلیسای نوتردام پاریس نتیجه قدرت کار گروهی است.
کلیسای نوتردام پاریس که در کنار رود «سن» واقع شده، شاهد تاریخ فرانسه بوده است. این کلیسا نماد روح انسان گرای فرانسوی و میراث گرانقدر تمدن بشری است.
پس از آتش سوزی ناگهانی سال ۲۰۱۹، بسیاری از کشورها دست یاری برای بازسازی نوتردام پاریس دراز کردند و چین نخستین کشوری بود که به یک توافق میان دولتی با فرانسه در خصوص بازسازی این کلیسا دست یافت و کارشناسان چینی توانستند در پروژه بازسازی و مرمت آن مشارکت کنند.
کارشناسان «موزه مقبره چین شی‌هوانگ» در استان «شاآنشی» (شمال چین) طی ماه فوریه امسال به پاریس رفتند و چین و فرانسه پژوهش علمی مشترکی را در خصوص حفظ آثار باستانی چوبی و سایت‌های خاکی نوتردام پاریس و مقبره چین شی‌هوانگ انجام دادند.
این نخستین بار در جهان بود که نمونه‌های چوبی سوخته کلیسای نوتردام مورد مطالعه قرار می‌گرفت. کارشناسان چینی نخستین تیم حرفه‌ای غیرفرانسوی بودند که از مناره کلیسای نوتردام بالا رفتند.
در واقع همکاری میان چین و فرانسه برای بازسازی کلیسای نوتردام فقط بخشی از همکاری و تبادل فرهنگی بین چین و فرانسه در حفاظت از میراث فرهنگی معماری است. معماری فرانسه نمونه‌ای شاخص از هنر معماری غربی محسوب می‌شود. معماری سنتی چین و فرانسه نه فقط مصالح ساختمانی متفاوتی دارند بلکه از سبک‌های مختلفی هم دارا هستند.
با این وجود، پژوهشگران دو کشور در یادگیری متقابل متوجه شباهت‌های در هنر معماری دو کشور شدند که تصور مردم خارج است. برای مثال، «انبوه تیرهای چوبی» که بالای نوتردام پاریس قرار دارد در واقع شباهت فراوانی به ساختار معماری «سبک شیه‌شان» چینی دارد. این اهمیت تبادلات و یادگیری متقابل را نشان می‌دهد.
در این تبادل ارتقاء و درک متقابل افزایش می‌یابد، به طوری که تمدن‌های هر دو طرف با نشاط جدید احیا می‌شوند و در نتیجه رنگ تمدن بشری را غنی می‌سازند.
این به کلی خاص در عصر کنونی معنادار است. طی بیش از پنج سالی که از آتش سوزی کلیسای نوتردام گذشته، اتفاقات فراوانی در جهان رخ داده مثل همه گیری جهانی کرونا، بن بست در مناقشه روسیه-اوکراین و جنگ جدید در خاورمیانه.
می‌توان گفت که جهان مثل کلیسای نوتردامِ پنج سال قبل، نیاز فوری به مرمت و حفاظت دارد. در حقیقت وقتی صدای ناقوس کلیسای نوتردام دوباره به گوش رسید، ثابت کرد که جامعه بشری می‌تواند «غیرممکن» را از طریق اتحاد و همکاری ممکن سازد و پشت این، قدرت یادگیری متقابل میان تمدن‌ها قرار دارد. این نشان می‌دهد که تبادل، یادگیری و همکاری متقابل میان تمدن‌های مختلف مسیر صحیح برای «مرمت» جهان است.
