از ناتو تا آسیا؛ آمریکا در پی تکرار الگوی باج‌گیری امنیتی با برچسب «تهدید چین»
بیست و دومین «نشست گفت‌وگوی شانگری-لا» که چندی پیش در سنگاپور پایان یافت، در اصل باید به‌عنوان بستری مهم برای گفت‌وگو درباره همکاری‌های امنیتی در منطقه آسیا-اقیانوسیه عمل می‌کرد، اما سیاستمداران آمریکایی آن را به صحنه‌ای برای نمایش سیاسی درباره «تهدید چین» تبدیل کردند.
با این حال، تحلیلگران بر آن باورند که با سیاست حمایتگرایانه تجاری آمریکا در سطح جهانی، دیگر کمتر کسی حاضر است در باره مقابله مشترک با چین، بزرگترین شریک تجاری خود، با واشنگتن صحبت کند.
«پیت هگست» وزیر دفاع آمریکا، در سخنرانی خود در نشست شانگری-لا، چین را به عنوان «تهدید فوری» توصیف کرد و از متحدان آسیایی خواست بودجه نظامی خود را به ۵ درصد تولید ناخالص داخلی (GDP) برسانند. او حتی تلویحاً به اروپا توصیه کرد که «خودش از خود مراقبت کند» تا آمریکا بتواند بیشتر بر «تهدید چین» تمرکز کند.
هدف آمریکا آن است که کشورهای آسیایی را وادار کند هزینه مالی و انسانی مقابله با چین را به دوش بکشند و در تحریم و سرکوب این کشور پیشرو باشند.
این توطئه را اکثر کشورهای منطقه به خوبی درک می‌کنند. «چان چون شینگ» وزیر دفاع سنگاپور، در پایان نشست شانگری-لا بیان کرد: اگر مجبور باشیم طرفی را انتخاب کنیم، طرف اصول را انتخاب خواهیم کرد—اصولی که از نظم جهانی حمایت می‌کنند تا گرفتار منطق جنگل نشویم.
«محمد فیض عبدالله» رئیس موسسه مطالعات استراتژیک و بین‌المللی در مالزی و مشاور ارشد نخست وزیر این کشور در مصاحبه با روزنامه «واشنگتن پست« تأکید کرد که انتظار از دول آسیایی برای تخصیص ۵ درصد تولید ناخالص داخلی به خرید تجهیزات نظامی «غیرمنطقی» است. او معتقد است اگر آمریکا همکاری اقتصادی خود با این منطقه را گسترش دهد، وضعیت بسیار بهتر خواهد شد.
بسیاری از کشورهای در حال توسعه هنوز در تلاش برای رهایی از فقر اقتصادی هستند. طی دهه گذشته، میانگین رشد اقتصادی سالانه منطقه «آسه‌آن» بیش از ۴ درصد بوده، اما همچنان حدود ۵۰۰ میلیون نفر در این منطقه با درآمدی کمتر از ۵.۵ دلار در روز زندگی می‌کنند.
اگر بنا بر خواسته آمریکا، کشورهای منطقه بودجه نظامی را به ۵ درصد تولید ناخالص داخلی افزایش دهند، این فشار سنگینی خواهد بود. به‌عنوان مثال، برای کشوری مانند کامبوج با سرانه تولید ناخالص داخلی حدود ۲۷۰۰ دلار، چنین افزایشی معادل پرداخت سالانه ۱۲۵ دلار اضافی برای هر شهروند به بخش دفاعی خواهد بود—مبلغی که می‌تواند شهریه شش‌ماهه سه کودک را تأمین کند.
در حقیقت، کامبوج و ویتنام که هدف اصلی سیاست‌های تعرفه‌ای آمریکا هستند، بسیار نگران این موضوعند و صدای ماشین حساب پنتاگون در این شرایط بسیار ناخوشایند به نظر می‌رسد.
البته، هدف اصلی این فشارهای آمریکا متحدان آسیایی خود مانند ژاپن، فیلیپین و استرالیا است. آمریکا با برجسته‌سازی توهم‌آمیز «تهدید چین»، متحدان خود را در چارچوب نظام امنیتی تحت رهبری خویش ادغام می‌کند، هزینه‌های استقرار نیروهای نظامی آمریکایی در آسیا را به دوش آن‌ها می‌اندازد و افزایش بودجه دفاعی متحدان را به فروش تسلیحات آمریکایی گره می‌زند.
الگوی تحمیل بودجه نظامی به متحدان ناتو در فرآیند گسترش شرقی این پیمان، در واقع تلاشی برای تثبیت سلطه کامل آمریکا بر تصمیمات امنیتی اروپا محسوب می‌شود. اکنون که این استراتژی در حال تکرار در منطقه آسیاست، کشورهای آسیایی باید نسبت به آن هوشیار باشند.
نویسنده: لوئو لایی آن تحلیلگر سیاسی و روزنامه نگار چین
