چه چیزی پشت احساس امنیت شکننده آمریکاست؟

شرکت مشاوره‌ای «پامیر کانسلاتینگ» که در آمریکا مستقر است، گزارشی جدید تحت عنوان «نمایشگرها، باتری‌های جدید هستند» منتشر کرده و مدعی شده ظهور چین در صنعت تولید نمایشگر ممکن است باعث نگرانی‌های «امنیت ملی» برای ایالات متحده شود.

صنعت نمایشگر چین برای مدت طولانی است که در تیررس آمریکا بوده است. «جان مولینار» رئیس جدید کمیته منتخب مجلس نمایندگان آمریکا در حوزه رقابت راهبردی با چین، در نامه ماه سپتامبر خود به «لوید آستین» وزیر دفاع آمریکا از پنتاگون درخواست کرد که دو تولید کننده پنل چینی را به عنوان شرکت‌های نظامی چینی، در فهرست سیاه وزارت دفاع ایالات متحده قرار دهد.

یکی از نویسندگان گزارش جدید فوق الذکر هم، عاملی بود که باعث شد «شرکت بین‌المللی تولید نیمه‌رسانا» (SMIC) در فهرست تحریم‌های آمریکا قرار بگیرد.

به نظر می‌رسد صنعت نمایشگر چین هم در حال ارسال به خط مونتاژ سیاست‌های سرکوبرگرانه ایالات متحده در پوشش «امنیت ملی»، است.

باید گفت آمریکا از کارخانه‌های فرآوری ذرت، جرثقیل‌ها و «تیک‌تاک» گرفته تا سیر و نمایشگرهای چینی،‌ همواره به مردم فهمی جدید از دامنه «امنیت ملی» و احساس امنیتی خود داده است. به گفته مفسران، «امنیت ایالات متحده شبیه یک سبد است و هر چیزی را که فکرش را بکنید می‌توان در آن گذاشت». برخی دیگر می‌گویند «آمریکا احتمالا زمانی احساس امنیت کند که در تمام حوزه‌ها دست برتر را داشته باشد.»

برخی از صنایع چینی طی سال‌های اخیر پس از کسب مزیت‌های رقابتی نسبی، به‌طور غیرقابل توضیحی به عنوان «تهدید امنیت آمریکا» شناخته شده‌اند. این رویکرد احتمالا به این دلیل نیست که امنیت ملی ایالات متحده ضعیف است. در واقع پشت این احساس امنیت «شکننده»، یک دستور کار پنهان حمایت گرایی تجاری و انحصار صنعتی وجود دارد.

یکی از نویسندگان تازه‌ترین گزارش مذکور در خصوص نمایشگرها، با جدیت ظاهری، اظهار داشت که نمایشگرها قطعات مهم فزاینده‌ای از تجهیزات نظامی کامپیوتری هستند و در عین حال نویسنده دیگر ادعای دروغین دیگر مطرح کرد و گفت که رشد صنعت نمایشگر چین ناشی از یارانه‌های دولتی بوده است.

«امنیتی کردن» رویکرد معمول آمریکا برای سرکوب صنایع چین قلمداد می‌گردد. با چکش «امنیت ملی ایالات متحده» در دست چپ و «یارانه‌های دولت چین» در دست راست، هر صنعتی که در چین شکوفا شود، مورد هدف قرار خواهد گرفت.

با اینکه تولید نمایشگر در آمریکا ظهور یافت اما ژاپن و کره جنوبی سال‌های سال است که دست برتر را در این صنعت داشته‌اند.

چرا زمانی که تولیدکنندگان ژاپنی و کره‌ای پیشتاز صنعت نمایشگر جهانی بودند، آمریکا هیچگاه به «تهدیدهای امنیتی» اشاره نکرد، در حالی که برخی پس از نشان دادن مزیت‌های رقابتی چین شروع به تبلیغات «تهدیدات امنیتی» کردند؟ بدیهی است که این فقط بهانه‌ای برای ایالات متحده جهت مهار و سرکوب چین است.

اما آیا واقعا مساله امنیت ملی مطرح است؟ «کریستف فوکه»، مدیر عامل شرکت ASML تولیدکننده هلندی تجهیزات نیمه رسانا که تحت فشار آمریکا قرار دارد، در پاسخ به این سوال، گفت که بیشتر تجارت شرکتش با چین بر فناوری بالغی متمرکز شده که ارتباط کمی با نگرانی‌های امنیت ملی دارد.

طبق منطق گزارش پژوهشگران آمریکایی، تمام محصولات الکترونیکی می‌تواند یک «خطر امنیتی» ایجاد کند. آیا بازار مصرف تجارت جهانی، که ارزش سالانه آن تریلیون‌ها دلار است، باید تحت این احساس امنیت آمریکا مورد ارزیابی مجدد قرار گیرد؟ چه کسی هزینه ایجاد اختلال در زنجیره‌های صنعت و تامین را پرداخت خواهد کرد؟ روایت امنیت «شکننده» که آمریکا برای سرکوب چین سر هم کرده، به طرز طعنه آمیزی احساس ناامنی فراگیر را در سراسر جهان گسترش می‌دهد.

جنبه نگران‌کننده‌تر این است که این رویکرد آمریکا نه فقط تلاشی برای سیاه‌نمایی شرکت‌های چینی است، بلکه سیگنالی نگران‌کننده را ارسال می‌کند که کشورهای نوظهور و حق توسعه کشورهای «جنوب جهانی» ممکن است در خطر باشند.

صنعت نمایشگر چین از نظر ارزش تولید در سطح صنعت، نه بخاطر «یارانه‌ها»، بلکه به این دلیل که شرکت‌های چینی از طریق نوآوری‌های خودکفا و پیشرفت مداوم، در یک بازار رقابتی گام به گام رشد کرده‌اند و از صفر به مقام اول جهانی تبدیل شده‌اند.

اگر چین هر گونه مزایای نسبی دارد بخاطر عواملی مثل بازار گسترده، قابلیت‌های پشتیبانی زنجیره صنعتی قدرتمند و ظهور مجموعه‌ای از برندهای لوازم برقی مصرفی است که در کنار هم یک پایه قوی برای رشد صنعت نمایشگر چین ایجاد کرده‌اند.

حجم تحقیق و توسعه (R&D) شرکت‌های چینی برتر در بخش «فناوری و سخت‌افزار و تجهیزات الکتریکی» طی ۱۰ سال گذشته ۶۴۶ درصد رشد کرده  در حالی که این شاخص برای شرکت‌های آمریکایی ۶۷ درصد بوده است.

هنگامی که کشورهای در حال توسعه مانند چین سخت تلاش می‌کنند تا مزیت‌های صنعتی خود را ایجاد کنند، آمریکا به رقابت غیربازاری روی می‌آورد و از «امنیت ملی» به عبارتی تقریباً پوچ برای سرکوب آنها استفاده می‌کند.

این روی توسعه جهانی سایه می‌افکند. امروز صنعت نمایشگر چین هدف گرفته می‌شود اما صنعت کدام کشور فردا هدف گرفته خواهد شد؟ کشورهای دیگر باید توسعه خود را برای احساس «امنیت» آمریکا متوقف سازند.

قطعا آرزوهای توسعه عمومی جامعه جهانی با این منطق ایالات متحده موافق نیست. با ادغام اقتصادی و پیوند صنعتی کشورها و فقط با تکیه بر نوآوری و همکاری برای بزرگ‌تر کردن کیک توسعه می‌توان به رفاه و امنیت مشترک رسید.