«ریسک زدایی» پوششی برای حفظ هژمونی آمریکا
اخیرا اظهارات «کاترین تای» نماینده تجاری آمریکا با تکذیب سفارت چین در برزیل روبرو شده است. او طی حضور در نشست تجاری «B20» در سائوپائولو، گفت که برزیل پیش از پیوستن به همکاری «ابتکار کمربند و جاده» (BRI) بهتر است «نگاهی به ریسکها» بیاندازد. چین به عنوان بزرگترین شریک تجاری برزیل، بزرگترین بازار صادراتی و منبع اصلی مازاد، چگونه میتواند یک ریسک باشد و نه یک فرصت؟
علاوه بر این برزیل نیازی ندارد دیگران به آن دیکته کنند که با کدام کشور همکاری کند و چه نوع مشارکتی انجام دهد و همکاری اقتصادی و تجاری عادی میان چین و کشورهای آمریکای لاتین نباید مورد وارسی دقیق کشورهای ثالث قرار گیرد.
هشدار کاترین تای به برزیل نشان دهنده یک ایدئولوژی قدرت است که بر اساس آن برزیل را «حیاط خلوت ژئوپلیتیک» آمریکا میانگارد و معکس کننده عدم احترام اساسی هم به دولت و هم به مردم برزیل است. این نخستین بار نیست مقامات آمریکایی در این موضوع مداخله میکنند. ژنرال «لورا ریچاردسون» رئیس ستاد فرماندهی جنوبی آمریکا نیز ماه مه امسال طی سفرش به برزیل اظهار داشت که مشارکت در ابتکار کمربند و جاده میتواند حاکمیت برزیل را تضعیف کند.
چین از سال ۲۰۱۳، قراردادهای همکاری ابتکار کمربند و جاده با بیش از ۱۵۰ کشور و بیش از ۳۰ سازمان بینالمللی امضا کرده و هیچ کشوری در نتیجه پیوستن به این ابتکار، حاکمیت خود را از دست نداده است.
بالعکس، این مقامات آمریکایی برزیل را برای انتخاب میان پکن و واشنگتن تحت فشار قرار میدهند که یک مداخله آشکار در حاکمیت یک کشور دیگر محسوب میشود.
در حال حاضر برزیل یکی از معدود کشورهای آمریکای لاتین است که هنوز در ابتکار کمربند و جاده مشارکت نکرده است.
از زمانی که «لوئیس ایناسیو لولا داسیلوا» رئیس جمهور برزیل سال گذشته مجددا روی کار آمد، گزارشهای مستمری درباره پیشبرد فعالانه تلاشهای برزیل منتشر شده و این تصادفی نیست.
این ابتکار به شدت با طرح صنعتی سازی مجدد دولت لولا داسیلوا و راهبردهای توسعه مانند مسیرهای یکپارچگی آمریکای جنوبی هماهنگ است.
دولت برزیل به دنبال یافتن شرکا برای پروژههای زیرساخت برنامهریزیشده، بهویژه پروژههای مرتبط با مسیرهای حملونقل مختلف در آمریکای جنوبی است که برای منافع اقتصادی برزیل اساسی هستند.
یک مقام ارشد پرو زمانی گفت اگر ایالات متحده نگران حضور روزافزون چین در پرو است، بهتر است سرمایه گذاریهای خود را افزایش دهد.
گفته میشود طرح «مشارکت آمریکا برای رفاه اقتصادی» که در سال ۲۰۲۲ توسط ایالات متحده راه اندازی شد، «مقابله با نفوذ چین» است. با این حال تا به امروز جدای چند نشست اندک، این طرح همچنان نتایج عملی در پی نداشته است.
همکاری چین در آمریکای لاتین هرگز طرفهای ثالث را کنار نگذاشته و کشورهای آمریکای لاتین تمایلی به «انتخاب واحد» میان چین و آمریکا ندارند.
به ویژه در شرایطی که اقتصادهای توسعه یافته مانند آمریکا و اروپا همه در حال توسعه تجارت با چین هستند، انتظار اینکه کشورهای آمریکای لاتین به نظریههای به اصطلاح «جداسازی» یا «ریسک زدایی» اعتقاد داشته باشند، کاملا بی معنی و احمقانه است.
ایالات متحده میتواند به طور کامل به چین در مدرنیزاسیون و توسعه روند کشورهای آمریکای لاتین بپیوندد به جای آنکه این منطقه را به عنوان «خط مقدم جدید» در تقابل با چین ببیند.
چین و برزیل بزرگترین کشورهای در حال توسعه در نیمکرههای شرقی و غربی هستند. هر دو کشور قاطعانه از تجارت آزاد حمایت میکنند و مخالف حمایتگرایی هستند.
«کارلو فاوارو» وزیر کشاورزی برزیل هفته گذشته گفت این کشور باید به ابتکار کمربند و جاده بپیوندد و تاکید کرد که این ابتکار فرصت غلبه بر موانع تجاری را برای برزیل به ارمغان میآورد.
همکاری میان چین و برزیل نه فقط با منافع هر دو کشور منطبق است بلکه پاسخگوی نیاز «جنوب جهانی» برای ایجاد نظم اقتصادی بینالمللی منصفانهتر و برابرتر است.
این روند همان چیزی است که آمریکا قادر نیست آن را متوقف سازد.