ضرورت همبستگی در برابر حمایتگرایی برای حفاظت از منافع مشترک بشری
برخی سیاستمداران آمریکایی اخیرا بحث به اصطلاح «مازاد ظرفیت» صنعت انرژی جدید چین را بزرگنمایی کرده و چین را به صادرات ظرفیت تولید بیش از حد صنعت انرژی جدید خود به جهان متهم نمودهاند. هدف این دسته از سیاستمداران ایالات متحده حفاظت از صنایع داخلی و بی اعتبار کردن و سرکوب اقتصاد چین است. در واقع جوهره این رویکرد، حمایتگرایی است. پیامدهای این اقدام تضعیف نظم تجارت و تقسیم کار صنعتی جهان و وارد ساختن آسیب به رفاه کل بشریت است.
ایالات متحده اساسا در حال حفاظت از ظرفیت مازاد رده پایین خود است. یک اقتصاد بازار، یک اقتصاد باز و رقابتی است و همچنین اقتصادی است که در آن شرکتها تصمیمهای مستقلی میگیرند. از یک سو وقتی شرکتها چشم اندازهای بازار را میبینند به توسعه سرمایه گذاری و افزایش ظرفیت تولید برای کسب سود و تصاحب یک موقعیت رقابتی مطلوب اقدام میکنند. از سوی دیگر، حد مشخصی از مازاد ظرفیت میتواند بازار را رقابتیتر سازد و بقای اصلح و ارتقای صنعتی را ترویج کند. از چشم انداز جهانی، تجارت و سرمایه گذاری بینالمللی آزاد و باز به بهبود رقابت پذیری صنعتی کشورهای مختلف میانجامد.
مقاله اخیر «بلومبرگ» تاکید میکند که ایالات متحده تدابیر حمایتگرایانه علیه صنعت فولاد داخلی اجرا کرده اما موفق به جلوگیری از کاهش مشاغل، رقابت پذیری و سهم بازار نشده است. اگر آمریکا سیاستهای حمایتگرایانه را در قبال صنایع انرژی جدید و صنایع دیگر اجرا کند، نه تنها توانایی مواجهه با تغییرات اقلیمی تضعیف خواهد شد بلکه به طور جدی مانع تولد مجدد صنایع خودروسازی، انرژی و دیگر صنایع خود میشود.
حمایت گرایی به طور عینی ظرفیت مازاد جهانی را بیشتر میکند و ضررهای زیادی را به همراه میآورد. ایالات متحده از یک سو با اعمال تعرفههای اضافی، کنترلهای تجاری، محاصرههای فناوری و سایر اقدامات، بازار جهانی را تکه تکه کرده و «چندپارگی» اقتصاد جهانی را تشدید کرده است. از سوی دیگر، آمریکا بازمهندسی زنجیرههای صنعتی و تامین را در پوشش «حفظ امنیت ملی» ترویج نموده و باعث ایجاد مشکلاتی در برخی زمینهها شده است.
ایجاد مکرر ظرفیت تولید در برخی کشورها منجر به مازاد ظرفیت جهانی شده که به نوبه خود باعث زیانهای اقتصادی و اجتماعی فراوانی شده است.
«صندوق بینالمللی پول» (IMF) در گزارش خود تاکید میکند که چند تکه سازی تجاری و جدایی فناوری به انقباض تولید اقتصادی جهان منجر میشود که ممکن است در برخی کشورها تا ۱۲ درصد هم برسد. یک بازار جهانی که از رقابت منظم، بازده بالاتر، ظرفیت بیشتر، نوآوری مداوم و ارتباط بالا برخوردار باشد فضای رو به رشدی برای ظرفیتهای تولید نوظهور در کشورهای مختلف فراهم میآورد و به تمام کشورها سود میرساند.
کشورها باید دست در دست هم دهند و در برابر حمایتگرایی مقاومت کنند. در دوران کنونی، همه کشورها از یک جامعه یک پارچه با منافع مشترک هستند.
جهان نمیتواند به وضعیت انزوا و جدا افتادن از یکدیگر بازگردد چه رسد به تکه تکه شدن مصنوعی.
مخالفت با یکجانبهگرایی و حمایتگرایی، مخالفت با سیاسی سازی، استفاده تسلیحاتی و امنیتی سازی مسائل اقتصادی و تجاری، اصرار بر مدیریت صحیح اختلافات مطابق با اصول اقتصاد بازار و قوانین سازمان تجارت جهانی و ترویج اقتصاد جهانی باز باعث خواهد شد این «کیک» منافع بزرگتر شده و وضعیت «برد-برد» حاصل شود.