هوش مصنوعی چگونه تولید چین را بازآفرینی میکند؛ گذار از صفحه نمایش به قلب صنعت
مقالهای که در ۲۷ دسامبر از سوی شبکه خبری آذربایجان منتشر شد، اشاره میکند که در حالی که توجه بینالمللی بر آموزش مدلها و مدیریت منابع محاسباتی استارتاپ هوش مصنوعی چینی دیپسیک متمرکز شده، تحول دیگری بهصورت بیسروصدا در چین در جریان است. نکته کمتر دیدهشده این است که الگوریتمها آرامآرام از صفحه نمایشها خارج شده و وارد کارگاههای این قدرت بزرگ تولیدی میشوند.
در بخشی از این مقاله آمده است که با رباتهایی که حجم عظیمی از کار را بهصورت شبانهروزی انجام میدهند، کارخانههای چین هرچه بیشتر از حسگرها برای ردیابی تکتک مراحل خط مونتاژ، تنظیم فرآیندها و هماهنگی تولید بهصورت آنی استفاده میکنند. تحلیلگران تأکید میکنند که ادغام عمیق هوش مصنوعی در اقتصاد واقعی چین، در حال بازتعریف زنجیرههای ارزش صنعتی است و به تولیدکنندگان امکان میدهد از مراحل مونتاژ کمسود عبور کرده و وارد بخشهای پردرآمدی شوند که مدتها تحت سلطه رقبای جهانی بودهاند.
در کارخانه بزرگ «زونجی» که بهطور مشترک توسط شرکت خودروسازی JAC Motors و شرکت فناوری هواوی ساخته شده، رباتهای رنگپاش با دقت و بیصدا رنگ را بر بدنه خودروها اعمال میکنند. این رباتها از بازوهای ساده رباتیک به سامانههای هوش مصنوعی با قابلیتهای پیشرفته ادراک و تصمیمگیری ارتقا یافتهاند؛ تحولی که نشاندهنده گذار صنعت تولید چین از اتکای طولانیمدت به تجربه انسانی به سوی تولید دقیق است.
مدیر این کارخانه گفت: «برای دستیابی به چنین سطحی از کنترل دقیق، شش ماه آموزش و بهینهسازی مدل هوش مصنوعی زمان برد.» در خط مونتاژ کارخانه GAC Aion، بازوهای رباتیک تقریباً بدون توقف فعالیت میکنند و حدود هر ۵۳ ثانیه یک خودرو تولید میشود. این کارخانه که به «کارخانه خاموشی» معروف است، از طریق اتوماسیون هوشمند نیاز به روشنایی را به شکل چشمگیری کاهش داده است.
نمونههای مشابه از این «کارخانههای خاموش» که تنها به حداقل نظارت انسانی نیاز دارند، اکنون در سراسر چین گسترش یافتهاند. در گروه لاستیکی شاندونگ یونگشنگ نیز وسایل نقلیه هدایت خودکار و بازوهای رباتیک، جابهجایی مواد و تولید تایر را بر عهده گرفتهاند و تجهیزات اصلی به نرخ CNC بالای ۹۵ درصد دست یافتهاند.
این تحول در سراسر چین در حال گسترش است. چین در سال ۲۰۲۴ بیش از نیمی از رباتهای صنعتی تازه نصبشده در جهان را به خود اختصاص داد و از ژاپن، کره جنوبی و ایالات متحده پیشی گرفت. کارشناسان صنعت بر این باورند که توسعه هوش مصنوعی در چین مسیر عملگرایانهای را دنبال میکند؛ به این معنا که دستاوردهای پیشرفته جهانی در حوزه مدلهای پایه را با مزیتهای محلی در مهندسی و بهینهسازی هزینه ترکیب میکند. ذخیره عظیم نیروی انسانی مهندسی و یک سیستم صنعتی بسیار یکپارچه، پشتیبانی کلیدی برای این روند فراهم کردهاند.
وی هونگشو، پژوهشگر شرکت مشاوره آنبانگ، معتقد است کاربرد هوش مصنوعی در تولید هوشمند، فرصتهای تازهای برای صنعت تولید چین فراهم میکند تا به سمت تولید هوشمند و با ارزش افزوده بالا حرکت کند. به گفته او، اهمیت این روند تنها به ارتقای صنعتی محدود نمیشود؛ بلکه مهمتر از آن، این فناوری کارایی و کیفیت صنایع سنتی را افزایش میدهد و در نتیجه ظرفیت تولید موجود را بهینه میکند.
در کنار کارخانهها و فناوری، سرمایه انسانی نیز نقش تعیینکنندهای دارد. شمار مهندسان در چین از ۵.۲۱ میلیون نفر در سال ۲۰۰۰ به ۱۷.۶۵ میلیون نفر در سال ۲۰۲۰ افزایش یافته است. کارشناسان با اشاره به شرکتهایی مانند DJI، هواوی و دیگر شرکتهای رباتیک چینی میگویند توان نوآوری مهندسان، محرک اصلی تکرار سریع در تولید است و حوزههایی همچون خودروهای برقی، پهپادها و لوازم الکترونیکی مصرفی را در بر میگیرد.
با وجود این پیشرفت سریع، تولید هوشمند همچنان با چالشهای قابل توجهی مواجه است و هنوز به بلوغ کامل تجاری نرسیده است. کنفرانس مرکزی کار اقتصادی که در دسامبر امسال برگزار شد، بر تعمیق و گسترش اقدام ملی «هوش مصنوعی پلاس» تأکید کرد و اقدامات پیشنهادی مطرحشده در توصیههای «پانزدهمین برنامه پنجساله» را بار دیگر مورد توجه قرار داد.
بر اساس پیشبینیهای آکادمی فناوری اطلاعات و ارتباطات چین، تا سال ۲۰۲۵ مقیاس صنعت اصلی هوش مصنوعی چین از ۱.۲ تریلیون یوان فراتر خواهد رفت و تا سال ۲۰۳۰ انتظار میرود مقیاس اقتصاد دیجیتال چین از ۸۰ تریلیون یوان عبور کند.
با نزدیک شدن به پایان سال ۲۰۲۵، تحول مبتنی بر هوش مصنوعی در صنعت تولید چین همچنان ادامه دارد و این روند میتواند توسعه زنجیرههای تأمین بالادستی و پاییندستی را تقویت کرده و آثار سرریز و منافع اقتصادی گستردهتری به همراه داشته باشد.
