چین؛ مصمم و استوار در مسیر گشودگی اقتصادی
بندر آزاد تجاری جزیره “هاینان” در جنوب چین، روز پنجشنبه ۱۸ دسامبر عملیات ویژه گمرکی در سراسر این جزیره را آغاز کرد. این اقدام، حامل پیام روشن از اراده قوی چین برای پیشبرد سیاست درهای باز و گشودگی اقتصادی در سطح عالی و پیوند زدن رشد اقتصادی خود به اقتصاد جهانی است و این در شرایطی است که حمایتگرایی در دیگر نقاط جهان از سوی برخی قدرتهای غربی در حال ترویج است.
این رویداد تازه در بندر آزاد تجاری هاینان، در تضاد شدیدی با روایت مکرر رسانههای آمریکایی درباره «شوک چین» و تأثیر آن بر بازارهای خارجی از طریق صادرات این کشور آسیایی قرار دارد. چنین ادعاهایی یک واقعیت اساسی را نادیده میگیرند: توسعه چین از گشودگی مستمر اقتصادی، گسترش داوطلبانه دسترسی به بازارها و مشارکت فعال در زنجیرههای تأمین جهانی جدا نشدنی بوده است.
چین به جای آنکه بازارهای خارجی را با کالاهای خود غرق کند، دسترسی به بازارهای داخلی خود را گسترش داده، میزان تقاضای بازار داخلی را تقویت کرده، هزینهها را کاهش داده و مسیرهای جدیدی برای رشد در مناطق مختلف گشوده است.
بندرتجارت آزاد هاینان، با همسو شدن با استانداردهای بینالمللی، کاهش موانع دسترسی به بازار و آزمایش نوآوریهای نهادی در آزادسازی تجارت، سرمایهگذاری و امور مالی، نشاندهنده تعهد چین نه تنها برای ادغام عمیقتر در اقتصاد جهانی، بلکه برای سهیم کردن و مشارکت دادن سایر کشورها در منافع این ادغام است.
یکی از سیاستهای مشهود آزادسازی تجارت تحت این چارچوب، گسترش تعرفه صفر است که انتظار میرود میزان آن از ۲۱ درصد به ۷۴ درصد افزایش یابد. به عبارت دیگر، تعداد کالاهای معاف از تعرفه از حدود ۱۹۰۰ قلم به حدود ۶۶۰۰ قلم افزایش خواهد یافت که تقریباً تمامی تجهیزات تولید و مواد اولیه را پوشش میدهد.
رویههای تسهیل شده ترخیص گمرکی، نرخهای مالیاتی پایینتر و آسان سازی نظام مالیاتی در این بندر تجارت آزاد، همچنین به شرکتهای خارجی کمک میکند تا با کارایی بیشتری وارد بازار گسترده چین شده و در آن فعالیت کنند، در حالی که هزینههای تجاری کاهش مییابد.
سرمایهگذاران جهانی میتوانند از محیط کسبوکار مبتنی بر بازار، قانونمحور و بینالمللیشدهای که بندر تجارت آزاد هاینان قصد ایجاد آن را دارد، بهرهمند شوند. علاوه بر کاهش موانع مختلف در مسیر انجام فعالیت های تجاری، هاینان به باز کردن بخشهایی مانند گردشگری، خدمات مدرن و فناوریهای نو و پیشرفته ادامه خواهد داد. شرکتها و پرسنل واجد شرایط در صنایع تشویقشده، از نرخهای مالیات بر درآمد ترجیحی بهرهمند خواهند شد که در سطح جهانی بسیار جذاب است.
در مقایسه با بسیاری از مناطق آزاد تجاری متمرکز بر تولید، هاینان همچنین تأکید زیادی بر خدمات، مصرف و صنایع پیشرفته دارد که از جمله پروژههای کلیدی آن میتوان به «منطقه پایلوت گردشگری پزشکی بینالمللی بوآئو لچنگ» با حضور بیش از ۳۰ موسسه پزشکی داخلی و بینالمللی تراز اول، «نمایشگاه بینالمللی کالاهای مصرفی چین» که به طور منظم برگزار میشود و مجموعههای خرید بدون عوارض گمرکی اشاره کرد.
موقعیت هاینان به عنوان جنوبیترین استان چین، همچنین به آن اهمیت استراتژیک در ارتباطات منطقهای میبخشد. مجاورت آن با اقتصادهای آسهآن و منطقه وسیعتر آسیا-اقیانوسیه انتظار میرود کارایی لجستیک را افزایش داده و زنجیرههای تأمین منطقهای تابآورتر و فراگیرتر را تسهیل کند.
شوک واقعی که اقتصاد جهانی را مضطرب میکند، “چین با درهای باز” نیست. گشودگی مستمر اقتصادی چین، که بندر تجارت آزاد هاینان نمونه آن است، نه تنها باعث بیثباتی نمی شود، بلکه باعث ثبات می شود. در جهانی مملو از تحولات ناامیدکننده و نامطمئن، ابتکاراتی مانند بندر تجارت آزاد هاینان، مسیری از توسعه مشترک را به جای تقابل بازی با حاصل جمع صفر نشان میدهد که می تواند نسخه ای مناسب برای تقویت توسعه و ثبات جهانی شود.




