هانفو و گردشگران بینالمللی؛ تب جهانی جامه سنتی چینی در چین
با افزایش شمار گردشگران خارجی در چین، مشاهده اتباع خارجی که لباس هانفو، نوعی جامه سنتی چینی، را در نقاط دیدنی کشور میپوشند، به یک پدیده فرهنگی جذاب تبدیل شده است.
در کنار خندق شهر ممنوعه پکن، مجموعهای بیش از ۶۰۰ ساله که زمانی کاخ امپراتوری چین بود، جسیکا ساوانو، خالق محتوای مسافرتی اهل ایالات متحده، تاج ققنوس بر سر داشت، یک بادبزن ابریشمی گرد در دست گرفته بود و لباسهای گلدوزیشده نفیسی پوشیده بود و مقابل دیوارهای قرمز و کاشیهای زرد لعابدار عکس میگرفت.
ساوانو با هیجان در وبلاگ چینی خود نوشت: «اگر به چین آمدید، این یک تجربه ضروری است. این عکسها را برای همیشه نگه خواهم داشت. واقعاً باورنکردنی است.»
مانند ساوانو، شمار بیشتری از خارجیها این روش نوین برای غرق شدن در فرهنگ چینی را پذیرفته و تصاویر خود را در پلتفرمهای رسانههای اجتماعی به اشتراک میگذارند. تا ماه ژوئن، هشتگ #Hanfu در تیکتاک نزدیک به ۳۰۰ هزار ویدئو جمعآوری کرده بود که علاقه جهانی به مد سنتی چینی را به نمایش گذاشت.
در یکی از این ویدیوها، یک دانشجوی بینالمللی اهل آفریقای جنوبی، عکسبرداری به سبک باستانی خود را در چنگدو، استان سیچوان، به اشتراک گذاشت و گفت: «احساس میکنم نقش اول زن یک سریال تلویزیونی چینی هستم.» ویدئوی او با هزاران نفر همصدا شد و نزدیک به ۴۰ هزار لایک دریافت کرد.
در همین حال، موجی از اینفلوئنسرهای تیکتاک با شوخی گفتهاند: «متأسفانه، دیگر هرگز احساس زیبایی نخواهم کرد، چون این عکسبرداری من در چین بود.» این اغراق طنزآمیز، احساس واقعی را برجسته میکند: عکسهای به سبک چینی اغلب لحظهای را ثبت میکنند که به نظر سوژهها، اوج زیبایی آنهاست.
بخش نظرات این ویدیوها مملو از تشویق کاربران اینترنتی از سراسر جهان بود. کاربران از لباسهای شگفتانگیز، مدلهای مو پیچیده و نتایج نهایی خیرهکننده تمجید کردند. بسیاری با اشتیاق فراوان نوشتند: «کاش من هم میتوانستم برای عکاسی به چین بروم!»
در نزدیکی شهر ممنوعه، میدان وانگفو سنچری به مقصدی محبوب برای گردشگرانی تبدیل شده است که میخواهند لباسهای سنتی چینی بپوشند، آرایش کنند و مدل مو داشته باشند. این منطقه اکنون صدها استودیو دارد که چنین خدماتی ارائه میدهند و کای ون (نام مستعار) یکی از آنها را اداره میکند.
در داخل استودیوی کای، قفسههای لباس بهطور مرتب چیده شده و مجموعهای متنوع از حدود ۴۰۰ دست لباس سنتی را به نمایش میگذارند که سبکهای پوشش سلسلههای مختلف باستانی چین را شامل میشود.
صاحب فروشگاه گفت: «از ابتدای سال ۲۰۲۵، به نزدیک به ۷۰ گروه از گردشگران خارجی خدمات ارائه کردهایم. در مقایسه با سال گذشته، حدود ۲۰ درصد افزایش در تعداد مشتریان خارجی داشتهایم.» او افزود که مغازهاش پذیرای گردشگرانی از سن دو سال تا نزدیک به ۷۰ سال بوده است.
وی ادامه داد: «بیشتر افراد وقتی این لباسها را امتحان میکنند، تجربهای جدید و لذتبخش مییابند.» برای بسیاری از گردشگران خارجی، جذابیت منحصر به فرد فرهنگ چینی نقش کلیدی در افزایش گرایش به لباسهای سنتی ایفا میکند.
جانگ جینشان، پژوهشگر دانشگاه پکن یونیون، گفت: «سفر به خارج تا حد زیادی تجربهای از فرهنگهای خارجی و نوعی مصرف فرهنگی است و لباس، بیان بیرونی مهم و حامل فرهنگ یک کشور یا منطقه محسوب میشود.»
در مقالهای ویژه در روزنامه یوث دیلی شانگهای، اشاره شده است که گردشگران خارجی امروزه لباسهای سنتی چینی را نه از روی کنجکاوی مانند گذشته، بلکه به دلیل ارتباط واقعی و قدردانی از فرهنگ میپوشند.
در این مقاله آمده است: «در طول هزارهها، لباس چینی به یک سیستم زیباییشناسی تبدیل شده است که هم متنوع و هم منسجم است. این لباس طیف گستردهای از گزینهها را برای افراد با پیشینههای فرهنگی و طبقات اجتماعی مختلف ارائه میدهد و به همه اجازه میدهد سبک چینیای پیدا کنند که با سلیقه شخصیشان همخوانی داشته باشد و مخاطبان خود را بیشتر گسترش دهند.»
در پس این پدیده، اشتیاق جهانی به سفر به چین نیز در حال رشد است و با گسترش سیاستهای لغو روادید این کشور تقویت شده است. چین اکنون با ۲۹ کشور توافقنامههای دوجانبه لغو روادید دارد و به اتباع ۴۸ کشور، از جمله اروپا، آمریکای لاتین و خاورمیانه، ورود یکجانبه بدون روادید ارائه میدهد.
تا ۲۳ نوامبر، بنادر پکن، قطب گردشگری فرهنگی، ۵.۷۸ میلیون سفر ورودی و خروجی توسط اتباع خارجی را ثبت کردهاند که نسبت به سال گذشته ۳۵ درصد افزایش داشته است. تقریباً ۶۰ درصد از این مسافران ورودی از سیاستهای لغو روادید یا مجوز ورود موقت چین بهرهمند شدهاند.
طبق اعلام اداره ملی مهاجرت، طی سهماهه سوم سال جاری میلادی، اتباع خارجی ۷.۲۵ میلیون بازدید از چین تحت سیاستهای سفر بدون روادید انجام دادهاند که نسبت به سال گذشته ۴۸.۳ درصد افزایش داشته و ۷۲.۲ درصد از کل ورودیهای اتباع خارجی را تشکیل میدهد.
جانگ، پژوهشگر دانشگاه، گفت: «با افزایش گردشگران خارجی، شمار بیشتری از آنها در تجربه لباس سنتی چینی و فعالیتهای فرهنگی شرکت میکنند که نه تنها به غنیتر شدن تجربه گردشگری در چین کمک میکند، بلکه سناریوهای مصرف را گسترش داده و سطح هزینههای گردشگری را افزایش میدهد.»