اعتماد شرکتهای آمریکایی به بازار چین، فراتر از تنشهای ژئوپلیتیک
بر اساس نتایج یک نظرسنجی سالانه از سوی شورای تجاری ایالات متحده-چین که روز چهارشنبه منتشر شد، با وجود چالشهایی همچون روابط پرتنش پکن و واشنگتن و تعرفهها، شرکتهای آمریکایی همچنان به دنبال فرصتهای موجود در بازار چین هستند. این یافتهها، بر نقش کلیدی و غیرقابل جایگزین بازار چین برای کسبوکارهای خارجی تأکید دارد.
روابط میان چین و ایالات متحده همچنان بزرگترین چالش تجاری برای این شرکتها محسوب میشود. همچنین، با افزایش تنشهای تجاری، موضوع تعرفهها از جایگاه هشتم به دوم در فهرست دغدغههای شرکتها رسیده است؛ مسئلهای که باعث شده بسیاری از شرکتهای آمریکایی در کوتاهمدت از انجام سرمایهگذاریهای جدید خودداری کنند. با این حال، بیش از ۸۰ درصد از پاسخدهندگان گفتهاند که برای خدمت به بازار داخلی چین سرمایهگذاری کردهاند و تقریبا تمام شرکتها اذعان دارند که بدون فعالیت در چین، امکان رقابت جهانی برایشان وجود ندارد.
اگرچه نمیتوان تاثیر تعرفههای دولت آمریکا و شرایط ژئوپلیتیکی را بر فعالیت شرکتهای آمریکایی در چین نادیده گرفت-که باعث افزایش هزینهها و خطرات شده-اما بسیاری از این شرکتها با اقدامات عینی، اعتماد خود به بازار چین را حفظ کردهاند.
برای نمونه، به گزارش خبرگزاری شینهوا، شرکت انرژی آمریکایی اکسونموبیل روز سهشنبه فعالیت رسمی مجموعه بزرگ پتروشیمی خود را در شهر هویجو واقع در استان گوانگدونگ آغاز کرد. این پروژه نخستین مجموعه بزرگ پتروشیمی در چین است که بهطور کامل در مالکیت یک شرکت آمریکایی قرار دارد.
همچنین، در سومین نمایشگاه بینالمللی زنجیره تأمین چین که چهارشنبه در پکن آغاز شد، تعداد غرفهداران آمریکایی نسبت به دوره قبل ۱۵ درصد افزایش یافت، و همچنان بیشترین تعداد غرفهدار خارجی را شامل میشود.
پایداری در برابر چالشها در کنار پایبندی به حضور در بازار، بازتابی از جذابیت بالای بازار چین است. چین با جمعیتی بیش از ۱.۴ میلیارد نفر، یک بازار مصرفی بزرگ و امیدبخش به شمار میرود. بر اساس گزارش اداره ملی آمار، در نیمه نخست سال ۲۰۲۵، میزان فروش خردهفروشی در چین نسبت به سال گذشته ۵ درصد رشد داشته است. این رشد، جایگاه چین را به عنوان یکی از موتورهای کلیدی مصرف جهانی تثبیت کرده و فرصتهای گستردهای را در اختیار شرکتهای آمریکایی قرار داده است.
افزون بر آن، زنجیرههای تأمین و صنعتی چین که بهخوبی توسعه یافتهاند، میتوانند نیازهای تولیدی شرکتها را تأمین کرده و هزینهها و ریسکهای عملیاتی آنها را کاهش دهند. همچنین، زیرساختهای گسترده چین در حوزههای لجستیک، مالی و فناوری، پشتیبانی مؤثری برای توسعه کسبوکار فراهم میکنند. حضور چشمگیر پژوهشگران متخصص و حمایت سیاستی دولت از نوآوری نیز باعث شده چین به بستری مهم برای سرمایهگذاری جهانی در تحقیق و توسعه تبدیل شود.
بسیاری از شرکتهای خارجی، از جمله شرکتهای آمریکایی، پایگاههای تولیدی در چین راهاندازی کرده و مراکز تحقیق و توسعه خود را برای پیوند عمیقتر با اکوسیستم نوآوری محلی در این کشور ایجاد کردهاند.
البته سیاستهای محدودکننده دولت آمریکا در قبال چین ممکن است موانع تازهای بر سر راه توسعه شرکتهای آمریکایی در این کشور ایجاد کند. در این شرایط، ایجاد یک اکوسیستم مناسب برای کسبوکارهای خارجی، راهی مؤثر برای حفظ این شرکتها و جذب سرمایهگذاری بیشتر خواهد بود.
در سطح سیاستگذاری، چین باید به گسترش گشایش نهادی و بهبود محیط کسبوکار ادامه دهد. این اقدامات میتواند شامل کوتاهسازی فهرست منفی برای سرمایهگذاری خارجی، افزایش شفافیت بازار، قابل پیشبینیتر شدن سیاستها، و پاسخ فعال به نگرانیهای سرمایهگذاران خارجی باشد. برای نمونه، نهادهای مالی، مالیاتی و تجاری چین اخیراً مشوقی معرفی کردهاند که به سرمایهگذاران خارجی، در صورت استفاده از سود سهام شرکتهای چینی برای سرمایهگذاری داخلی، اعتبار مالیاتی ۱۰ درصدی در مالیات بر درآمد شرکتها ارائه میدهد.
جو هایبینگ، معاون رئیس کمیسیون توسعه و اصلاحات ملی، در یک نشست خبری در اوایل جولای اعلام کرد که سیاست چین در قبال جذب سرمایهگذاری خارجی ثابت مانده است. او افزود چین همچنان به تسهیل دسترسی به بازار، گسترش گشودگی به صورت نظاممند و تضمین بهرهمندی برابر شرکتهای خارجی از مزایای سیاستی، از جمله در زمینه تأمین عمومی و تدوین استانداردها، ادامه خواهد داد.
تقویت ارتباط و همکاری با شرکتهای آمریکایی نیز امری ضروری است. نهادهای دولتی باید بسترهایی برای گفتوگو ایجاد کنند تا درک متقابل افزایش یابد و به مسائل و دغدغههای شرکتهای آمریکایی در روند توسعه در چین پاسخ داده شود.
در شرایطی که اقتصاد جهانی با نااطمینانیهایی روبهرو است، ثبات، ظرفیت رشد و تعهد چین به مشارکتهای برد-برد از طریق گشودگی مستمر، این کشور را همچنان به مقصدی امن، مطلوب و پرآینده برای سرمایهگذاران جهانی تبدیل میکند