بازی قدرت دو سر باخت آمریکا با لغو ویزای دانشجویان چینی

پس از اعلام این خبر، وزارت امور خارجه ایالات متحده با انتشار بیانیه «سیاست‌های جدید صدور ویزا، به جای چین آمریکا را در اولویت قرار می‌دهد» گفت که با وزارت امنیت داخلی همکاری خواهد کرد «تا ویزای دانشجویان چینی، از جمله کسانی که با حزب کمونیست چین ارتباط دارند یا در رشته‌های حیاتی تحصیل می‌کنند را به شدت لغو کند.»

با این حال، با توجه به حکم روز چهارشنبه دادگاه تجارت بین‌المللی ایالات متحده مبنی بر فراتر رفتن ترامپ از اختیارات خود در قانون اختیارات اقتصادی در شرایط اضطراری بین‌المللی (IEEPA) ، می‌توان به این نتیجه رسید که روبیو نیز ممکن است نسبت به اختیارات خود برای لغو ویزای دانشجویان بین‌المللی از یک کشور خاص، دچار یک تصور اشتباه شده باشد. قانون مهاجرت فدرال آمریکا، ارزیابی‌های فردی برای لغو ویزا را الزامی می‌داند و به همین دلیل، انجام هر گونه اقدام در جهت هدف قرار دادن جمعی یک گروه خاص می‌تواند با نقض محدودیت‌های قانونی و نقض روند دادرسی، دولت آمریکا را با چالش مواجه کند.

دونالد ترامپ با صادر کردن فرمان‌های اجرایی مختلف در جهت دست یافتن به اهداف خود، این تصور را در جهان ایجاد کرده که او و دولتش می‌توانند بدون هیچ گونه نیاز به پاسخگو بودن در برابر قانون، هر کاری که می‌خواهند انجام دهند اما دادگاه تجارت بین‌المللی ایالات متحده با استناد به سوءاستفاده ترامپ از اختیارات اجرایی خود و تن ندادن او به نظارت کنگره، در یکی تصمیم مهم، فرمان ماه آوریل دونالد ترامپ برای اعمال تعرفه‌های متقابل گسترده و یکجانبه را لغو کرد.

به گفته این دادگاه، استفاده ترامپ از قانون اختیارات اقتصادی در شرایط اضطراری بین‌المللی برای اعمال تعرفه بر واردات محصول از کشورهای سراسر جهان، از محدوده قانونی فراتر بوده و این قانون به رئیس جمهور قدرت تنظیم یکجانبه واردات از طریق تعرفه‌ها را نمی‌دهد. علاوه بر این، هیئت سه نفره قضات این دیدگاه دریافتند که تهدیدات مورد اشاره دولت ترامپ برای بهانه قرار دادن فنتانیل و وضع تعرفه‌های ویژه بر کانادا، مکزیک و چین، با میزان در نظر گرفته شده برای این تعرفه‌ها همخوانی ندارد و به همین دلیل توجیه دولت برای اعمال تعرفه‌ به چنین بهانه‌هایی را بیش از پیش تضعیف می‌کند.

به همین ترتیب، لغو ویزای دانشجویان چینی نیز یک موضوع کوچک نیست و هرگونه تصمیم برای انجام این کار باید مبتنی بر قانون باشد.

در حال حاضر بیش از ۲۷۰ هزار دانشجوی چینی در ایالات متحده تحصیل می‌کنند و همراه با گسترش تبادلات فرهنگی بین دو کشور در طول چند دهه گذشته، تحصیل در ایالات متحده برای بسیاری از دانشجویان چینی به یک امر عادی تبدیل شده است. در عین حال، بسیاری از دانشگاه‌های ایالات متحده در کنار دلایل مالی، به خاطر کسب دستاوردهای تحقیقاتی و دانشگاهی بیشتر نیز به جذب دانشجویان چینی تمایل بسیار نشان می‌دهند.

سیاسی کردن ویزا برای دانشجویان چینی به نام حفظ امنیت ملی نه تنها درآمد دانشگاه‌های ایالات متحده را کاهش می‌دهد، بلکه به تحقیقات دانشگاهی در بسیاری از مؤسسات آموزش عالی این کشور نیز آسیب می‌رساند.

این اقدام و توجیهات مقام‌های آمریکایی برای اجرای آن نشان می‌دهد که طرز فکر جنگ سرد چقدر در واشنگتن ریشه دوانده است. به نظر می‌رسد حلقه سیاسی کنونی در واشنگتن هیچ چشم‌اندازی از توسعه بلندمدت بشریت ندارد و با متمرکز شدن بر یک عصر طلایی و پرشکوه خیالی در ایالات متحده، چشم خود را بر پتانسیل عظیم همکاری بین ایالات متحده و چین برای ساختن یک آینده بهتر برای بشریت بسته است.

در صورت لغو ویزای دانشجویان چینی توسط ایالات متحده، چین نیز بدون شک دست به اقدامات متقابل خواهد زد و در نتیجه روابط دوجانبه شکننده فعلی دو کشور بیشتر آسیب خواهد دید.

واشنگتن با جلوگیری از تحصیل دانشجویان بین‌المللی و از آن جمله دانشجویان چینی در آمریکا، تنها یک حصار به دور محیط علمی و دانشگاهی خود خواهید کشید که در نهایت موجب خفقان علمی در آمریکا خواهد شد، چرا که همکاری و تعامل شریان حیاتی دست یافتن به پیشرفت علمی است.

چین بارها از سیاستمداران آمریکایی خواسته تا با داشتن یک نگاه عینی و منطقی به پیشرفت‌ها و توسعه این کشور، از روی آوردن به تقابل بلوکی و دامن زدن به احساسات ضد چینی در ایالات متحده خودداری کنند. حال با حکم دادگاه تجارت بین‌المللی آمریکا که نشان می‌دهد اختیارات ریاست جمهوری ایالات متحده نیز باید در چارچوب قانون اعمال شود، فرصتی برای دولت آمریکا ایجاد شده تا سرانجام چشمان خود را بر واقعیت بگشاید و هوشیار شود.