آتش جنگ تجاری دست آتشافروز را خواهد سوزاند
«حلو حسن سعید» نویسنده و روزنامه نگار و عضو «اتحادیه بینالمللی روزنامهنگاران» طی یادداشتی در روزنامه «چاینا دیلی» به بررسی وضع تعرفههای آمریکا علیه چین پرداخته و آن را از ابعاد مختلف بررسی کرده است.
در صفحه شطرنج همیشه در حال تغییر ژئوپلیتیک، تجارت به عنوان یکی از مؤثرترین ابزارهای قدرت خودنمایی میکند. تصمیم تازه جمهوری خلق چین برای اعمال تعرفه ۳۴ درصدی بر تمام محصولات وارداتی از آمریکا نقطه عطفی در یک درگیری اقتصادی طولانیمدت به حساب میآید. اما این حرکت به هیچ وجه یک اقدام تحریک آمیز نیست بلکه یک دفاع ضروری علیه کارزار فشار، مهار و تحریک مستمر از جانب واشنگتن است.
آمریکا طی دهههای اخیر همواره از برتری اقتصادی خود نه صرفا برای سیطره بر عرصه تجارت جهانی، بلکه به عنوان ابزاری جهت تحمیل سیاستهای مورد نظر بر کشورهای مستقل بهره برده است. ابزارهایی چون تعرفههای تجاری، تحریمهای اقتصادی و محدودیتهای بازرگانی، نه در چارچوب رقابت عادلانه، بلکه به مثابه سازوکارهای فشار سیاسی به کار گرفته شدهاند.
پکن با اعمال تعرفه ۳۴ درصدی این پیام را ارسال کرده که دیگر رفتار غیرمنصفانه و غیرعادلانه یا ارعاب اقتصادی را برنخواهد تابید. اقتصاد چین که از انعطاف پذیری و تنوع برخوردار است، مدتهای مدید است که برای چنین سناریوهایی خود را آماده کرده است.
سیاستهایی مانند «چرخش دوگانه»، سرمایهگذاری در خودکفایی فناوری و مشارکتها از طریق «ابتکار کمربند و جاده» (BRI)، وابستگی چین به بازارهای غربی را کاهش داده است.
چین منزوری نیست بلکه دارای ارتباطات تنگاتنگ، نفوذ و آمادگی است. اما در عوض، ایالات متحده خود را در یک وضعیت مخاطرهآمیز میبیند. سیاست تجاری تهاجمی واشنگتن با توجه به افزایش تورم، بی ثباتی سیاسی و کاهش اعتماد جهانی، ممکن است نتیجه عکس داشته باشد. مصرف کنندگان آمریکایی که همین حالا هم بار سنگین قیمتهای بالا را به دوش میکشند، حالا با قیمتهای سرسامآورتری روبرو خواهند شد.
شرکتهای آمریکایی هم که — از غولهای فناوری گرفته تا کشاورزی — بر بازار چین تکیه دارند، ضرر خواهند کرد.
جهانیان امروز به تردید درباره اعتمادپذیری شرکای اقتصادی افتادهاند که مبادلات تجاری را به ابزاری برای اعمال فشار بدل میکنند. این نه یک دعوت به مقابلهجویی، که هشداری است جدی: «آتش جنگ تجاری در نهایت مهاجم را نیز خواهد سوزاند.» اگرچه چین هرگز آغازگر این تنشها نبوده، اما با صراحت و قاطعیت تمام از حاکمیت ملی و منافع اقتصادی خویش پاسداری خواهد کرد. راه پیشرو را نمیتوان با منازعات هموار ساخت. چین همواره بر پایبندی به تجارت منصفانه، همکاریهای بینالمللی و الگوی توسعه برد-برد تاکید داشته است.
با این وجود، چین هرگز اجازه نخواهد داد منافعش در قربانگاه سیاست داخلی یا جاهطلبیهای هژمونیک آمریکا فدا شود.
این بن بست سیاسی صرفا به تعرفهها و تجارت مربوط نیست و در واقع درباره ارزشها، دیدگاه و آینده رهبری جهانی مرتبط است. دوران تسلط یکجانبه گرایی رو به پایان است. آنچه جایگزین آن خواهد شد، باید بر پایه احترام متقابل بنا شود، نه قلدری. تاریخ این برهه را نه صرفاا به خاطر آمار و ارقام، بلکه به دلیل نمادگرایی آن به یاد خواهد آورد.
اکنون قدرتی نوظهور قاطعانه ایستاده و اگر خردمندان چارهاندیشی نکنند، آتشی که از تکبر زبانه کشیده، همان دستانی را خواهد سوزاند که آن را برافروخته است.