خودزنی دوباره آمریکا با اعلام طرح اخذ عوارض بندری

چین یکی از بازیگران اصلی در بخش حمل و نقل دریایی در جهان است و معطوف شدن آتشبارهای آمریکا به سوی صنایع کشتی سازی و کشتیرانی چین نشان می دهد دولت ایالات متحده همچنان بی وقفه می خواهد تلاش خود برای سرکوب روند توسعه چین را تشدید می کند.

دولت‌ آمریکا اخیرا اعلام کرده است که قصد دارد عوارض پهلو گرفتن کشتی های ساخت چین و تحت فعالیت شرکت‎های حمل و نقل چینی در بنادر خود را به مقدار زیادی افزایش دهد که انتظار می رود این اقدام ایالات متحده باعث بروز هرج و مرج در صنایع حمل و نقل دریایی و بروز اختلالات شدید در روند تجارت جهانی و زنجیره های تامین بین المللی شود.

برخی گزارش ها نشان می دهند، دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده در حال آماده کردن پیش نویس یک فرمان اجرایی است که بر اساس آن تمام کشتی های ورودی به بنادر آمریکا «فارغ از آنکه در کجا ساخته شده باشند و یا اینکه با پرچم چه کشوری در حال فعالیت باشند، تنها با توجه به آنکه بخشی از یک ناوگان حمل و نقل شامل کشتی های ساخته شده در چین و یا در حال فعالیت با پرچم جمهوری خلق چین هستند» باید عوارض بندرگاهی بیشتری را پرداخت کنند.

این فرمان قرار است بر پایه طرحی صادر شود که ماه گذشته توسط دفتر نمایندگی تجاری ایالات متحده برای اخذ عوارض بندرگاهی تا سقف ۱.۵ میلیون دلار از کشتی های ساخت چین هنگام ورود به بنادر ایالات متحده پیشنهاد شده است. دفتر نمایندگی تجاری ایالات متحده مدعی است در تحقیقات خود به این نتیجه رسیده که چین از “سیاست‌ ها و شیوه های ناعادلانه” برای تسلط بر صنعت کشتی سازی و بخش های حمل و نقل دریایی و لجستیک جهانی استفاده می کند و از این طریق موجب “تحت فشار قرار گرفتن بخش های تجاری ایالات متحده “شده است.

صنعت کشتی‌سازی چین بیش از یک دهه است که به لطف ایجاد یک زنجیره صنعتی کامل، توانایی بالا در زمینه تولید و پیشرفت‌های نوآوری در زمینه فناوری توانسته از نظر حجم تولید کشتی و دریافت سفارش ساخت در جهان پیشتاز باشد. در عین حال، توسعه راه ابریشم دریایی قرن بیست و یکم نیز به رشد سریع صنعت کشتی سازی چین شتاب بیشتری بخشیده است.

در مقابل، ایالات متحده  که در سال ۱۹۷۵ جایگاه نخست جهان از نظر ساخت کشتی های تجاری را در اختیار داشت اکنون به رده نوزدهم سقوط کرده است. کاترین تای، نماینده تجاری پیشین آمریکا با ابراز تاسف از این موضوع می گوید: آمریکا “هر سال کمتر از پنج کشتی می سازد، در حالی که تعداد تولیدات چین به بیش از ۱۷۰۰ کشتی می رسد.”

با این وجود، اقدام آمریکا در نسبت دادن دلایل شکست خود در میدان رقابت با چین به مواردی مثل کارهای به اصطلاح ناعادلانه چین کاملا بی معنی است. ادعاهای ایالات متحده مبنی بر “بیکار شدن شرکت ‌های خارجی، محروم شدن کسب و کارهای بازارمحور از فرصت های تجاری و ایجاد خطر برای امنیتی اقتصادی” توسط چین کاملا بی اساس هستند و بر عکس نشان می دهند که آمریکا راهبرد “سختگیری در برابر چین” را به دلیل نگرانی و اضطراب ناشی از فشارهای همپیمانان خود اتخاذ کرده است.

شورای جهانی کشتیرانی تخمین می‌زند که عوارض بندری پیشنهادی دفتر نمایندگی تجاری ایالا متحده می‌تواند هزینه های هر کانتینر را ۶۰۰ تا ۸۰۰ دلار افزایش دهد و بهای افزایش این هزینه‌های اضافی به ناچار با تحمیل شدن بر مصرف‌کنندگان نهایی، در واقع از شرکت‌ها و مصرف‌کنندگان آمریکایی اخذ خواهد شد. در عین حال، این عوارض با افزایش تورم، به اقتصاد ایالات متحده که در حال حاضر از ضربه های ناشی از استفاده بی رویه دولت از سلاح تعرفه رنج می برد، آسیب های بیشتری وارد خواهد کرد

به گفته شورای جهانی کشتیرانی، در صورت اعمال این عوارض بندرگاهی، مالیات مصرف کنندگان آمریکایی تا سقف ۳۰ میلیارد دلار در سال افزایش خواهد یافت.

کشتی سازان چینی بیش از نیمی از کشتی های تجاری جهان در سال را تولید می‎کنند و با توجه به همین موضوع غیرمنطقی خواهد بود که دولت ایالات انتظار داشته باشد بدون آسیب رساندن به منافع تجاری خود، موجب توقف ورود تمام کشتی های چینی به بنادر آمریکا شود و یا بر این تصور باشد که با اخذ این عوارض متقاضیان خرید کشتی برای کاهش هزینه های خود به کارخانه های کشتی سازی غیر چینی سفارش ساخت خواهند داد.

همچنین این سوال وجود دارد که آیا دولت آمریکا چنین عوارضی را از نهادها و سازمان‎های آمریکایی مالک و یا اداره کننده یک کشتی ساخت چین و در حال فعالیت با پرچم ایالات متحده و یا کشتی های چینی شرکت های حمل و نقل آمریکایی نیز اخذ خواهد کرد؟ و در عین حال بدیهی است که چنین اقدامی می تواند معاهدات دوستی، بازرگانی و ناوبری ایالات متحده با دیگر کشورها را نیز نقض کند.

در صورت اصرار آمریکا بر اخذ عوارض بندرگاهی مورد اشاره این طرح، خسارت ناشی از آن چندین برابر آسیب هایی خواهد بود که در اثر اختلالات حمل و نقل تجاری در دریای سرخ به دلیل حملات سال گذشته شبه نظامیان حوثی یمن به کشتی های تجاری وارد شد. ایالات متحده همچنین باید انتظار اقدامات متقابل چین برای حفاظت از حقوق و منافع قانونی صنعت کشتی سازی خود را نیز داشته باشد.

همه این موارد نشان می‎دهند که ایالات متحده بهتر است قبل از متوسل شدن به این شرارت‎ها و قلدرگری‎ها در جهت رسیدن به مزایای رقابتی برای صنایع خود، به خوبی در مورد نتایج و تبعات آنها فکر کند.