هوش مصنوعی چینی؛ زلزله در دنیای فناوری، عبور از تحریم ها

این روزها دستاورد جدید و خیره کننده چین در حوزه فناوری هوش مصنوعی، به شدت توجه رسانه های و محافل علمی و فناوری سراسر جهان را به خود جلب کرده و بسیاری از رسانه های صاحب نام جهان، دستاورد جدید یک شرکت چینی در معرفی هوش مصنوعی “دیپ سیک Deep Seek ” را در صدر عناوین اخبار و گزارش های خود قرار داده اند.

این محصول که تنها چند روز از رونمایی آن می گذرد، اکنون در صدر رتبه بندی اپ استور شرکت اپل قرار دارد و کاربران آن را تحسین می کنند.

براساس گزارش فایننشال تایمز، هوش مصنوعی Deep Seek چینی در مدت کوتاهی توانسته یک لرزه بزرگ بر اندام “سیلیکون ولی” Silicon Valley به عنوان مهد صنعت دیجیتال و فناوری هوش مصنوعی جهان در آمریکا بیاندازد.

این رسانه معروف انگلیسی در بخشی از گزارش اخیر خود با عنوان “استارتاپ کوچک چینی دیپ سیک چگونه توانست سیلیکون ولی را شگفت زده کند”، می نویسد: یک آزمایشگاه کوچک هوش مصنوعی چینی در روزهای اخیر با رونمایی از دستورالعمل فنی مدل پیشرفته خود، جهان را سخت شگفت زده و متحیر ساخته و با تبدیل شدن به یک قهرمان در عرصه فناوری هوش مصنوعی، تلاش های ایالات متحده برای متوقف کردن رشد فناوری پیشرفته چین را به چالش کشیده و سیاستگذاران و شرکت های فناوری این کشور را سخت نگران کرده است.

انتشار نسخه R1 هوش مصنوعی  DeepSeek بحث ها و سوالات فراوانی را در سیلیکون ولی در مورد اینکه آیا شرکت های هوش مصنوعی ایالات متحده، از جمله متا و آنتروپیک، می توانند از مزیت فنی خود در برابر این محصول فناوری شگفت انگیز چینی دفاع کنند یا خیر، برانگیخت.

فایننشال تایمز می نویسد: پس از آن که آمریکا شرکت فناوری آمریکایی انویدیا Nvidia را از صادرات قدرتمندترین تراشه های خود به چین منع کرد، شرکت های هوش مصنوعی چین مجبور شده اند راه های نوآورانه ای برای به حداکثر رساندن قدرت محاسباتی تعداد محدودی از تراشه های خشکی پیدا کنند؛ مشکلی که تیم لیانگ به عنوان مبتکر هوش مصنوعی Deep Seek می دانست چگونه آن را حل کند.

لیانگ شرکت فناوری DeepSeek را به عنوان یک شرکت منحصر به فرد “داخلی” و کاملا چینی معرفی کرده است که به جای استفاده از کارشناسان موسسات ایالات متحده، از افراد متخصص چینی دارای مدارج بالای علمی فارغ التحصیل از چند دانشگاه برتر چین برای پیشرفت های خود استفاده کرده است.

به همین دلیل است که این شرکت هوش مصنوعی چینی توانسته به رغم تحریم های سخت آمریکا در حوزه ایجاد محدودیت برای فروش تراشه های پیشرفته به شرکت های چینی و جلوگیری از انتقال فناوری های پیشرفته به چین، به یک دستاورد بومی و داخلی فوق العاده دست یابد و باور و اعتماد به نفس داخلی برای برداشتن گام های بیشتر و بزرگتر در آینده را بیش از پیش تقویت کند.

در همین حال نشریه تخصصی “تکنولوژی ریویو” آمریکا که در حوزه های فناوری فعالیت دارد، در گزارشی با عنوان “چگونه یک مدل هوش مصنوعی چین از سد تحریم های آمریکا گذشت” ، نوشت: با ارائه یک مدل استدلال جدید که با عملکرد ChatGPT o1 مطابقت دارد، شرکت چینی DeepSeek موفق شد با هزینه و بودجه ای بسیار کمتر از هزینه سرسام آورد طراحی غول آمریکایی ChatGPT o1 ، محدودیت ها را به نوآوری تبدیل کند.

هانچنگ کائو، استادیار سیستم های اطلاعاتی در دانشگاه Emory می گوید: «این می تواند یک پیشرفت واقعا یکسان باشد که برای محققان و توسعه دهندگان با منابع محدود، به ویژه آنهایی که از جنوب جهانی هستند، عالی است.

DeepSeek R1 به دلیل توانایی آن در انجام وظایف استدلال پیچیده، به ویژه در ریاضیات و کدنویسی، مورد تحسین محققان قرار گرفته است. این مدل از یک رویکرد “زنجیره فکری” مشابه رویکرد استفاده شده توسط ChatGPT o1 استفاده می کند که به آن اجازه می دهد با پردازش مرحله به مرحله پرس و جوها، مشکلات را حل کند.

دیمیتریس پاپایلیوپولوس، محقق اصلی آزمایشگاه تحقیقاتی AI Frontiers مایکروسافت، می گوید چیزی که او را در مورد R1  Deep Seek بیشتر شگفت زده کرد، سادگی مهندسی این برنامه است.

بلومبرگ، دیگر رسانه امریکایی هم نوشت درباره جاودی جدید هوش مصنوعی چین یا همان دیپ سیک، در گزارشی با عنوان “دیپ سیک بازار سهام در سراسر جهان را لرزاند”، نوشت: استارتاپ هوش مصنوعی چینی DeepSeek روز دوشنبه بازار سهام فناوری جهانی را تکان داد و تسلط فناوری آمریکا در حوزه هوش مصنوعی را به شدت زیر سوال برد و موجب نگرانی سرمایه گذاران بزرگ آمریکایی در حوزه فناوری هوش مصنوعی در این کشور شد.

ویسرن لینگ مدیر عامل شرکت Union Bancaire Privee، گفت: DeepSeek نشان می دهد که می توان مدل های هوش مصنوعی قدرتمندی را توسعه داد که هزینه کمتری دارند. این به طور بالقوه می تواند پرونده سرمایه گذاری برای کل زنجیره تامین هوش مصنوعی را از مسیر خارج کند.

باید پذیرفت که جهان امروز، جهان فناوری های پیشرفته در حوزه هوش مصنوعی است که می تواند در تمامی زمینه های کاربرد داشته باشد.

دونالد ترامپ رئیس جمهوری جدید آمریکا، به خوبی ارزش و اهمیت فناوری هوش مصنوعی را برای حفظ برتری آمریکا در حوزه فناوری و اقتصاد در جهان می داند و میزبانی او درست در روز بعد از مراسم تحلیف خود مراسم از رونمایی از «یکی از بزرگ‌ترین پروژه زیرساخت هوش مصنوعی» نشان می‌دهد که او به خوبی پتانسیل این تکنولوژی را درک کرده است.

البته تنها آمریکا نیست به خوبی و به درست به اهمیت حیاتی این فناوری پی برده در این حوزه با سرعت پیشروی می کند. چینی ها هم اهمیت این تکنولوژی را دریافته‌اند. حتی درست در همان زمانی که دونالد ترامپ در مراسم تحلیف خود‌ سخنرانی می‌کرد، یک شرکت چینی جدیدترین مدل زبانی بزرگ (LLM) و موثر خود را منتشر کرد. با این اوصاف، به نظر می‌رسد که برتری آمریکا نسبت به چین در حوزه هوش مصنوعی به کمترین میزان خود نسبت به هر زمان دیگری از زمان رواج  ChatGPT رسیده است. پیشرفت چین شگفت‌انگیز است، چون این کشور تا پیش از این بسیار عقب‌تر بود و آمریکا حتی لحظه دست از تلاش برای کاهش سرعت چین در زمینه پیشرفت در عرصه این فناوری ،  برنداشته است.

پیشرفت‌های اخیر چین ، صنعت هوش مصنوعی را کاملا متحول ساخته و سیاستگذاران آمریکایی را سخت نگران کرده است. موفقیت مدل‌های هوش مصنوعی چینی در ادغام با تغییرات گسترده صنعتی می‌تواند اقتصاد هوش مصنوعی را کاملا زیر و رو کند. بنابر این  به نظر می رسد آمریکا باید خودش را برای دنیایی آماده کند که در آن هوش مصنوعی چین در رقابتی کاملا نزدیک با آن خواهد بود و حتی خواهد توانست از آن سبقت بگیرد.